ÇOCUKLARDAKİ GİZLİ TEHLİKE: TIKANIRCASINA YEME BOZUKLUĞU

Authors : Canan Altinsoy, Ayten Yilmaz Yavuz

Pages : 433-448

Doi:10.47115/jshs.1016105

View : 33 | Download : 12

Publication Date : 2021-12-27

Article Type : Review

Abstract :Tıkınırcasına yeme bozukluğu (TYB) en sık görülen yeme bozukluklarından biri olmakla birlikte çocuk ve adölesanlarda başta obezite olmak üzere bir dizi psikolojik ve fiziksel sağlık sorunlarıyla ilişkili olduğundan giderek önemi artan bir halk sağlığı sorunudur. Tıkınırcasına yeme bozukluğu benzer koşullarda çoğu insanın tüketebileceğinden çok daha fazla miktarda besin tüketimi ve yeme davranışında kontrol kaybı ile karakterize bir bozukluktur. Çocuklarda yapılan çalışmalarda prevelansının %1-3 arasında olduğu ve görülme oranının gittikçe arttığı ve literatürde görülme yaşının 5 yaşına kadar düştüğü görülmektedir. Açlık hissi yokluğunda yeme, yerken yemeyi durduramama ya da ne kadar yediğini kontrol edememe, tekrarlayan tıkınırcasına yeme atakları, tıkınırcasına yemenin yordayıcısıdır. Çocukta yeme takıntısını işaret eden davranışlar, alışılmadık şekilde hızlı yeme, duygusal olarak sıkıntılı veya bunalmışken yiyecek arama, yaşına uygun olmayan kilo alımı veya tıbbi bir durum ile açıklanamayan kilo dalgalanmaları şeklinde gözlenebilir. Tıkınırcasına yeme bozukluğuna karşı yapılacak erken müdahaleler sadece bir yeme bozukluğunu önlemeye yardımcı olmayacak, aynı zamanda sağlıksız yeme davranışlarının yaşam boyu sürecek zararlı alışkanlıklara dönüşmesini engelleyecektir. Bu derlemede tıkınırcasına yeme bozukluğunun tanılanması, prevalansı, obeziteyle ilişkisi ve tedavi süreçlerinden bahsedilecektir. Bozukluğun tanılanmasında geç kalınmaması ve aile desteğinin alınması tedavi süreci için belirleyicidir. Ülkemizde tıkınırcasına yeme bozukluğunun çocuk ve adölesanlarda taranması ve okul sağlığı tarama programlarına entegre edilmesi oldukça önemlidir. Ayrıca okul sağlığı hizmetleri kapsamında yeme bozuklarına yönelik farkındalık çalışmalarının artırılması, okul ve aile işbirliklerinin sağlanması gerekmektedir.
Keywords : Çocukluk çağı beslenme ve yeme bozuklukları, obezite, pediyatrik obezite, Aşırı yeme bozukluğu, , Beslenme ve yeme bozuklukları, Beslenme davranışı