MULTİPL SKLEROZ HASTALARINA VE AİLELERİNE VERİLEN BESLENME EĞİTİMİNİN BİLGİ DÜZEYİ VE BESLENME ALIŞKANLIKLARINA ETKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Zeynep Uzdil, Perim Fatma Türker, Murat Terzi

Pages : 77-85

View : 26 | Download : 7

Publication Date : 2019-12-25

Article Type : Research

Abstract :Amaç: Multipl skleroz (MS) hastalarına ve ailelerine verilen beslenme eğitiminin bilgi düzeyi ve beslenme alışkanlıklarına etkisini araştırmak amaçlanmıştır. Yöntem: Bu çalışmaya, Ekim 2018- Mart 2019 tarihleri arasında Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Nöroloji Polikliniği’ ne başvuran, ayaktan tedavi edilen yaş ortalaması 36.4±10.80 yıl, 18-59 yaş arasındaki 10 (%19.6) erkek, 41 (%80.4) kadın toplam 51 MS hastası dahil edilmiştir. Eğitim verilme durumlarına göre 3 grup oluşturulmuştur. Hasta eğitim grubu (HEG); sadece MS hastaları, aile eğitim grubu (AEG); MS hastalarına ve bir aile ferdine eğitim verilen, kontrol grubu (KG); MS hastalarından oluşan beslenme eğitimi verilmeyen gruptur. Beslenme eğitimi, ayda bir gün, 3 ay süresince toplamda 3 kez verilmiştir. Genel tanımlayıcı bilgiler, anket formu ile yüz yüze görüşme yöntemiyle sorgulanmıştır. Bireylerin besin tüketimleri ve beslenme alışkanlıkları sorgulanmıştır. Eğitimin etkinliği beslenme bilgi düzeyi testiyle değerlendirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde IBM SPSS 21.0 istatistik programı kullanılmıştır. Bulgular: MS hastalarına verilen beslenme eğitimiyle beslenme bilgi düzeyi (BBD)’ nin eğitim sonrasında arttığı saptanmıştır. HEG ve AEG’ deki hastaların KG’ a göre eğitim sonu ve izlemde BBD puanı yüksek belirlenmiştir. Ana öğün tüketim sayısı, HEG’ deki bireylerde eğitimle anlamlı artış gösterirken, AEG’ de anlamlı artış göstermediği belirlenmiştir. Eğitim sonrası AEG’ deki bireylerin HEG ve KG’ deki bireylere göre daha fazla su tükettiği (AEG, HEG, KG için sırası ile 1613.3±534.34 ml, 1168.4±603.74 ml, 1023.5±305.22 ml) tespit edilmiştir (p<0.05). HEG’ deki bireylerin izlemde enerji tüketimlerinde eğitim öncesine göre istatistiksel olarak anlamlı artış saptanmıştır (p<0.05). Eğitimin tamamlanmasından sonraki izlemde AEG’ deki bireylerin daha fazla miktarda B6 vitamini, magnezyum, eğitim sonrasında daha fazla kalsiyum, demir, toplam posa tükettiği belirlenmiştir (p<0.05).  Sonuç ve Öneriler: Bu çalışmada, MS hastalarına diyetisyen aracılığıyla verilen beslenme eğitimiyle hastaların bilgi düzeyleri artış göstermiştir. Eğitime aileleriyle katılan bireylerin, tek başına eğitime katılanlara göre besin tüketimleri olumlu etkilenmiştir. Bu çalışma, beslenme eğitiminin öneminin yanında, aile desteğinin de önemini ortaya koymaktadır. 
Keywords : Aile katılımı, beslenme eğitimi, beslenme bilgi düzeyi, multipl skleroz