Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Sağlık Personelinin Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Authors : Serdar Deniz, Dilek Öztaş, Muhsin Akbaba

Pages : 214-228

Doi:10.31832/smj.402835

View : 28 | Download : 13

Publication Date : 2018-06-29

Article Type : Research

Abstract :Amaç: Sağlık okuryazarlığı; sağlık hizmetlerine toplum katılımının sağlanmasında önemlidir. Sağlık hizmetine, hastalıklardan korunmaya ve sağlığı geliştirmeye ilişkin bilgilere erişim, bu bilgileri anlama, değerlendirme ve uygulama yeteneği olan sağlık okuryazarlığının düzeyinin tespiti toplumda olduğu kadar, toplum için örnek teşkil eden sağlık çalışanlarında da önemlidir. Araştırma; birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan sağlık personelinin sağlık okuryazarlığı düzeyini ve etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçlayan tanımlayıcı bir çalışmadır. Gereç ve Yöntemler: Çalışma grubunu 2017 yılında yapılan birinci basamak sağlık hizmetleri temel eğitimlerine katılan sağlık personelleri oluşturdu. 1199 katılımcının yanıtları değerlendirmeye alındığı araştırmada veri toplama amacıyla kullanılan 68 soruluk form 2 bölümden oluşmaktaydı. Anketin ilk bölümünde; 12 soruluk sosyodemografik bilgilerin sorgulandığı form, ikinci bölümünde; Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Araştırması için Türkçeye çevrilerek geçerlik güvenilirlik çalışması yapılmış olan Avrupa Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği kullanıldı. Bu bölümde ilk 47 soruluk kısım; dörtlü likert tipi (çok kolay, kolay, zor, çok zor) bir ölçekten oluşurken, devamında 9 soruluk sağlık algısı ile birlikte sağlık çıktıları sorgulandığı sorular bulunmaktaydı. Bulgular: Uzman hekim, pratisyen hekim, diş hekimi, hemşire, ebe ve sağlık memuru mesleklerine sahip olan çalışma grubumuzun çoğunluğu (%66,5) kadınlardan oluşmaktaydı. Grubun yaş ortalaması 34,86±8,28 olarak tespit edildi. Katılımcıların Genel sağlık okuryazarlığı indeksine ait puan ortalaması 37,55±8,11 olarak hesaplanırken, tüm indekslerde erkeklerde, genç yaş gruplarında, hekimlerde, yüksek eğitim düzeyine sahip olanlarda daha yüksek puanlar elde edildi. Sonuç: Topluma sağlıklı yaşam aktiviteleri açısından örnek olması gereken sağlık personellerinin, kendi sağlıklarını geliştirebilmeleri için çalışma şartlarının sağlık davranışlarını olumlu yönde etkileyecek şekilde düzenlenmesi önem arz etmektedir.
Keywords : Sağlık okuryazarlığı, birinci basamak, sağlık personeli