Maliyet analizi ve veri zarflama analizi yöntemleri ile hastane verimliliğinin değerlendirmesi

Authors : Zuhal Çayirtepe, Demet Kavak

Pages : 37-43

View : 21 | Download : 9

Publication Date : 2020-03-31

Article Type : Research

Abstract :Amaç: Sağlık kurumlarında yüksek kalitede hizmetin düşük maliyetlerle sunulması beklenmektedir. Yöneticilerin maliyet kontrolünü sağlamalarında maliyet analizi katkı vermekte, Veri Zarflama Analizi (VZA) bölümler arası verimlilik farklılığının belirlenmesine olanak sağlamaktadır. Bu çalışmada, Ankara'da hizmet veren 2.basamak bir kamu hastanesinde bulunan tıbbi bölümlerin verimliliğinin, kurumda yapılan maliyet analizine dayanarak VZA ile değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma tanımlayıcı kesitsel bir araştırma olarak tasarlanmıştır. Araştırma evrenini Ankara’da bulunan 2. Basamak kamu hastanesinde, yataklı ve ayaktan tedavi hizmeti verilen 19 bölüm oluşturmaktadır. Kurumda kademeli dağıtım yöntemi kullanılarak yapılan maliyet analizi sonuçları kullanılarak EMS sistemi aracılığı ile VZA yapılmış, bölümler arasındaki göreceli verimlilik değerlendirilmiştir. Analizde Charnes-Cooper Rhodes (CCR) girdi odaklı model kullanılmıştır. Araştırmada girdi olarak bölüm hekim sayısı, bölümlere ait toplam maliyetler, çıktı olarak poliklinik muayene sayıları, yatan hasta günü sayısı kullanılmıştır. Bulgular: Girdi odaklı CCR Model Analiz Sonuçları incelendiğinde; Çocuk Hastalıkları, Deri ve Zührevi Hastalıklar ve Göğüs Hastalıkları bölümleri en verimli bölümledir. Deri Zührevi Hastalıklar % 135,42 ile en verimli bölüm iken, % 12,85 ile en verimsiz bölüm Anestezi Reanimasyon bölümüdür. Sonuç: Araştırma sonucunda yataklı ve ayaktan tıbbi sağlık hizmeti sunan 3 bölümün verimliliğinin yüksek olduğu, diğer 16 bölümün görece daha az verimli çalıştığı ve kaynak israfı olduğu sonucuna varılmıştır. Sağlık kurumlarında yüksek maliyetler, yetersiz çıktılar, boşa harcanan kaynaklarla ilgili stratejilerin, programların ve planların verimlilik değerlendirmesine göre yapılmasının yönetsel başarı sağlayacağı düşünülmektedir.
Keywords : Maliyet Analizi, Veri Zarflama Analizi, Hastane