PAPHLAGONIA HADRIANOUPOLIS’İ KİLİSE A MİMARİSİ ÜZERİNE YENİ BİR DEĞERLENDİRME

Authors : Ercan Verim

Pages : 383-407

View : 14 | Download : 4

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research

Abstract :Karabük’ün Eskipazar ilçesinde, Hadrianoupolis antik kentinde bulunan Erken Bizans Dönemine tarihlenen, "Kilise A” yapısının tanıtıldığı bu çalışmada, kilisenin tarihsel süreci, mimarisi ve bazı süsleme özelliklerine değinerek yapı hakkında birtakım yeni düşünceler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Kilise A, daha önce bazı bilimsel yayınlarda incelense de Bizans sanatı ve mimarisindeki yeri yeterince değerlendirilmemiştir. Bu çalışmada, kilisenin plan tasarımı, mimari plastik parçaları, yapı malzemeleri, duvar tekniği ve litürjik eserleri değerlendirilerek, kilisenin Bizans mimarisi içindeki yeri ve önemi ortaya konulmaya çalışılacaktır. Yapı, Erken Bizans Döneminde sıkça kullanılan üç nefli bazilikal planda inşa edilmiş olup doğusunda dışa taşkın yarım daire şekilli apsisi, batısında da dikdörtgen biçimli nartheksi yer almaktadır. Apsisin batısında dikdörtgen bir alanı kaplayan ve üç yönden templonla sonlanan bema bulunmaktadır. 2006-2007 yıllarındaki kazı çalışmalarında, kilisenin tüm zemininin mozaikle bezendiği tespit edilmiştir. Kazı çalışmalarından elde edilen bulgular, mimari ve süsleme özelliklerinden hareketle Kilise A, Erken Bizans Döneminde, MS V.-VI. yüzyıllar arasına tarihlenebilir.
Keywords : Paphlagonia, Hadrianoupolis, Kilise A, Bizans Sanatı, Bizans Mimarisi