Hakkı Derman’a Ait Bayâti Keman Taksiminin Analizi

Authors : Murat Gürel

Pages : 1367-1395

View : 26 | Download : 12

Publication Date : 2016-12-15

Article Type : Research

Abstract :Hakkı Derman (1907-1972), keman ile Türk Mûsikîsi icrâcılığında, performans becerisiyle tavırlı icrânın gelişmesine hizmet etmiş, arabesk (karma müzik üslûbu ile oluşan) müzik anlayışına her daim uzak durmuş, kendisinden sonra gelen kemânileri teknik ve tavır özellikleri bakımından etkileyip yol göstermiş, çalgısındaki hâkimiyetiyle virtiözite kapılarını açmış, keman ile Türk Mûsikîsi icrâcılığında taksim geleneğinin oluşmasına katkıda bulunmuş, mûsikî tarihimizin kayıtlarına ulaşılabilen önemli kemân icrâcıları arasında yer almıştır. Araştırma; Hakkı Derman ile ilgili gerekli literatürün taranması ve mevcut durumun ortaya konulması sebebiyle "Betimsel” bir araştırma, araştırmanın modeli "Genel Tarama Modeli”dir. Araştırmada, Hakkı Derman’a ait Bayâti keman taksimi notaya alınarak taksimin teknik, melodik ve nazarî açıdan analizi yapılmıştır. Teknik analiz ile Derman’ın keman icrâsındaki süsleme teknikleri ve ifade unsurları analiz edilerek açıklanmıştır. Melodik analiz ile taksimdeki tartım kullanımları, ajiliteli pasajlar ve Derman’ın kişisel motifleri ortaya çıkarılmıştır. Nazarî analiz ile taksimin tamamı cümle cümle ayrılmış, Derman’ın seyir anlayışı gelenek yaklaşımına bağlı kalınarak açıklanmış, Derman’ın nazarî anlayışı 12 ayrı kaynaktaki (edvârdaki) makam tarifleri ile kıyaslanarak ortaya konulmuştur. Sonuç olarak, Hakkı Derman’ın icrâ tavrı keman icrâcılarının kullanımına sunulmak maksadı ile somutlaştırılmıştır.
Keywords : Türk Müziği, Hakkı Derman, Keman, Bayâti, Taksim, İcrâ Analizi, Süsleme Teknikleri