Hûzî Makaminin Tarihsel Süreçlere Göre Değişim Çizgileri Üzerine

Authors : Tolga Karaca

Pages : 953-968

View : 22 | Download : 9

Publication Date : 2015-09-15

Article Type : Research

Abstract :XIII. – XXI. yy. arasında literatur taraması yapılan Hûzî makamının, günümüzde az kullanılan ve unutulmaya yüz tutmuş makamlar sınıfına girdiği düşünüldüğünden, makamın tekrar gün yüzüne çıkarılarak kullanılabilir bir makam haline getirilmesi amaç edinilmiştir. XV. yy’da Merâgî döneminde terkip edildiği düşünülen bu makamın öncelikle tarihsel değişim çizgileri incelenmiş, makamın perdeleri, aralıkları ve tanımları tespit edilip, ulaşılabilen müzik kaynaklarından elde edilen veriler toplanmış ve dizileri meydana getirilmiş, benzer dizilerin tanım çoğunluğuna göre makamın diziileri günümüz nazariyatına göre tekrar düzenlenmiş ve açıklama yoluna gidilmiştir. Günümüzde az kullanılan bu makamın bestelenen eser sayısı saz eserinden daha ziyade sözlü eserler üzerine olmuştur. Hûzî makamı ismi adı altında TRT nota arşivi ve Dârü’l Elhân Külliyatı incelendiğinde Hûzî makamının toplamda 21 adet, ancak 15 adet notası bulunabilen sözlü eserinin olduğu ve 1 adet notası bulunabilen saz eserine rastlanılmıştır.2 İlk olarak 15. yy.’da görülen bu makamı yaşatabilmek amacı ile 1 saz eserinin günümüze ulaşması nedeniyle ve yapılacak benzer çalışmalara örnek teşkil etmesi ümidiyle, makamın tüm tarihsel süreçleri incelenmeye çalışılmıştır.
Keywords : Hûzî, Saz Semâisi, Mûsikî, Edvâr, Osmanlı, Eğitim