BUTOR’UN DEĞİŞME ROMANINDA ZAMAN VE MEKÂN

Authors : Emel Özkaya

Pages : 57-63

View : 63 | Download : 35

Publication Date : 2017-12-01

Article Type : Research

Abstract :Stendhal, Kırmızı ve Siyah eserinde, romanın uzun bir yol boyunca gezdirilen ayna olduğundan söz eder. Butor’un Değişme romanı da, Léon Delmont’un iç konuşmalarını ve bilinç akışını yansıtan ayna konumundadır. Anlatıcı, okuyucuyu da romana dahil etmek için, geleneksel romandan farklı olarak, ikinci çoğul şahısla kendini ifade eder. Eserde, öğelerin tasviri alışılmış görünümleri dışında, farklı bakış açısıyla betimlenir. Temel mekân, Paris-Roma arasındaki trenin üçüncü mevki vagonudur. Eser, her biri kendi içinde üçe ayrılan, üç temel bölümden oluşur. Tren vagonunda başlayıp biten kurgunun süresi yaklaşık yirmi iki saatten oluşur. Modern çağın teknolojik ve bilimsel gelişmeleri, geleneksel roman kurallarının değişmesine yol açar. Marcel Proust, Alain- Robbe Grillet, Michel Butor gibi birçok yazar, Henri Bergson’un zaman felsefesinden etkilenerek, yeni anlatım yöntemlerine öncülük eder. Butor Değişme romanında, Bergson’un mekân işlevselliğini oluşturan zaman felsefesinin etkisinde kalır. Bilinç akışıyla bellekte canlanan olaylar, mekânla doğru orantılı devam eder. Her bölümün sonunda, Léon Delmont vagondan çıkar, izleyen bölümün başında oturduğu yere geri döner. Bu eserde Butor, Bergson’un zaman-mekân felsefesini anlaşılır hale getirerek edebi bir anıt inşa eder. Bu amaçla yazar, zaman, mekân, bilinç, gerçeklik, geçmiş anılar ve gelecek gibi kavramların farklı anlam bağlantılarını ortaya çıkarır.
Keywords : Michel Butor, Değişme, Zaman, Mekân, Bilinç, Geçmiş anılar, Şimdiki - gelecek zaman