Arapça'da Didaktik Şiir Üzerine Bir İnceleme "el-Lâmiyyetu'l-ef'al Örneği"

Authors : Yusuf Akçakoca

Pages : 1393-1416

Doi:10.17859/pauifd.793914

View : 16 | Download : 5

Publication Date : 2020-12-30

Article Type : Research

Abstract :Öz Geçmişten günümüze her toplumda farklı karakter ve şekillerde icra edilen şiir, Araplarda Cahiliye Devrinde ve İslam’ın ilk yıllarında zirvesini yaşıyordu. Özellikle birçok ilmin disiplin haline getirildiği Abbasi döneminde farklı ilimlerde çeşitli konuları ezberletme adı altında kaleme alınan, eski dönemde elfiyye, urcûze ve manzume gibi isimlerle anılan didaktik şiir tarzı günümüzde de kullanılmaktadır. His ve duygudan arındırılmış bilgi aktarımını ifade eden didaktik şiir tarzı, detaysız bilgileri içeren manzum eserlerdir. Daha çok ezberlenmesi kolay bir öğrenim metodu olduğu için geçmişten günümüze çeşitli eğitim sistemlerinde model olarak kullanılmıştır. Çalışmamıza ilham veren İbn Mâlik’e ait el-Lâmiyyetu’l-ef‘âl isimli eser, didaktik şiir türü ile sarf ilminde kaleme alınmış manzum eserlerden biridir. Bu eser 114 beyitten oluşmaktadır. İbn Mâlik bu eseri el-Elfiyye isimli meşhur nahiv manzumesine tetimme olarak kaleme almıştır. Arapların ilmî incelikleri ortaya koymak amacıyla kaleme aldığı üslûplardan biri olan Lâm kafiyesi ile kaleme alındığı için esere bu isim verilmiştir. Ayrıca eser, kurallı isim ve fiil vezinlerinden ziyade, şaz olan fiil vezinlerini ele almaktadır.
Keywords : Arap Dili, Nazım, Didaktik Şiir, İbn Mâlik, el-Lâmiyyetu’l-Ef‘âl