İn vivo floresan görüntüleme ve in vivo uygulamalarda kullanılan florofor bileşikler

Authors : Erdal Tunç

Pages : 235-247

Doi:10.31362/patd.589329

View : 20 | Download : 3

Publication Date : 2020-01-21

Article Type : Review

Abstract :Bir dalga boyundaki ışıkla uyarıldığında, daha uzun dalga boyunda ışık üreten maddelere (moleküllere/bileşiklere) floresan maddeler; bu olguya floresan ışıma denir. Geleneksel olarak kültür ve hücre izlemelerinde kullanılan floresan ışımaya dayalı görüntüleme teknikleri, son on-yıllarda in vivo izlemelerde de kullanılmaya başlanmıştır. FLIM, FRET, FRI gibi in vivo görüntüleme düzenekleri çoğunlukla küçük laboratuvar hayvanlarına uygulanırlar ve ilgilenilen protein veya biyo-molekülün gerçek zaman-mekanda in vivo görüntülerinin alınmasını olanaklı kılarlar. Bu düzenekler genel olarak, hayvanın üzerine konacağı sahne,   bir floresan uyarıcı ışık kaynağı,   gelen ve emisyon ışık filtreleri, kamera aparatı (CCD kamera) ve dataları alıp analiz eden bir yazılım programı elemanlarından oluşmaktadırlar. Herhangi bir in vivo izleme sisteminde, öncelikle hedef protein ya bir doğal floresan reporter proteinle kaynaştırılır ya da uygun görülen floresan boya (florofor bileşik) ile kimyasal olarak işaretlenir; bundan sonra işaretli protein canlı bünyede izlenir. Başarılı bir in vivo izleme için uygun floresan probun seçilmesi çok önemlidir. İn vivo uygulamalarda kullanılan floresan problar genel olarak hedef gözetmeyen problar, hedefli aktif problar, hedefli aktive edilebilen problar ve nano-partiküller şeklinde sınıflandırılabilirler. Bu konudaki teknolojinin ilerlemesi ve daha etkili floresan probların keşfedilmesi floresan ışımaya dayalı in vivo izlemelerin daha yaygın olarak kullanılmalarına yol açacaktır.   Bu izlemeler sayesinde hastalıkların etiyoloji, prognoz ve tedavi süreçleri hakkında daha detaylı bilgilere ulaşılacağı öngörülmektedir. Bu derlemede floresan ışımanın mekanizması, floresan ışıma prensibine dayalı olarak çalışan ve önemli görülen in vivo görüntüleme sistemleri ve florofor bileşikler hakkında bilgi verilmesi ve konuyla ilgili önemli çalışmaların gözden geçirilmesi hedeflenmiştir.  
Keywords : floresan, prob, ışıma, görüntüleme, teknik