FİKİR KULÜPLERİ FEDERASYONUNDA TÜRKİYE İŞÇİ PARTİSİ – MİLLÎ DEMOKRATİK DEVRİM HAREKETİ MÜCADELESİ (1965-1969)

Authors : Emine Öztürk

Pages : 386-416

Doi:10.14783/maruoneri.945830

View : 23 | Download : 6

Publication Date : 2022-01-30

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmada, Fikir Kulüpleri Federasyonunun (FKF) Türkiye İşçi Partisi (TİP) etkisindeki bir öğrenci kuruluşundan, millî demokratik devrim (MDD) tezini savunan bir öğrenci kuruluşuna dönüşme süreci anlatılmaktadır. FKF, Türkiye’de sosyalist gençliğin ilk büyük örgütü olması ve sonraki yıllarda da devam edecek olan sol akımlara kaynaklık etmesi bakımından tarihsel öneme sahip bir kuruluştur. FKF’nin temellerini oluşturan fikir kulüpleri deneyiminden gelen birikim, TİP Gençlik Kollarında sol siyasetle buluşmuştur. Ancak gençler, TİP yönetiminden yeterince destek bulamamış, Parti içinde önemli bir rol üstelenememiş ve örgütsel özerklik elde edememiştir. TİP’e kitlesel destek sağlamak amacıyla kurulan FKF, gençlerin örgütsel bağımsızlığını elde etmesini de sağlamıştır. Sosyalizme geçiş konusunda farklı stratejileri savunan TİP ile MDD hareketi arasındaki mücadeleyi doğrudan doğruya FKF içindeki tartışmalardan izlemek mümkündür. FKF yönetimini kazanmak, bu iki akım için başlı başına bir mücadele alanı olmuştur. TİP, demokratik devrimini büyük ölçüde tamamladığını öne sürdüğü Türkiye’nin sorunlarının sokakta çözülemeyeceğini, sosyalizmin işçi sınıfının partisi olan TİP’in iktidarında, parlamenter demokratik yoldan inşa edilebileceğini savunmaktadır. MDD hareketi ise, Türkiye gibi demokratik devrimi yarıda kalmış olan azgelişmiş bir ülkenin sosyalizme doğrudan geçişinin mümkün olmadığı tezinden hareketle, küçük burjuvazinin bir kanadıyla birlikte gerçekleştirilecek demokratik devrimi işçi sınıfının öncülüğündeki sosyalist devrimin izleyeceği bir aşamalı devrim stratejisini savunmaktadır. İlk döneminde, sosyalizme ilgi duyan üniversite öğrencileri arasında büyük heyecan yaratan TİP, zamanla bu desteğini yitirmiş ve kendi içinden doğan gençlik muhalefetinin MDD saflarına geçmesini ve nihayet FKF’nin MDD hareketinin örgütsel kalesi hâline gelişini engelleyememiştir.
Keywords : Fikir Kulüpleri Federasyonu, Türkiye İşçi Partisi, Millî Demokratik Devrim, Sol Hareketler, Öğrenci Hareketleri, Gençlik Hareketleri