KÂR PAYI AVANSI DAĞITIMINDA VERGİSEL BOYUT VE MUHASEBELEŞTİRME: ÖRNEK UYGULAMA

Authors : Özgür Çatikkaş, Neşe Çoban Çelikdemir, Ayhan Yatbaz

Pages : 439-461

Doi:10.14783/od.v12i45.1000020021

View : 28 | Download : 7

Publication Date : 2016-02-13

Article Type : Other

Abstract :Türkiye’de SPK’ye tabi halka aç ı k anonim ş irketlerde 2001 y ı l ı ndan bu yana dönem sonu kâr ı bekle- meden ara dönemlerde olu ş an kârlar üzerinden hissedarlara kâr pay ı avans ı ödenmektedir. 6102 say ı l ı TTK’nin yasala ş mas ı yla birlikte bu hak SPK’ye tabi olmayan halka aç ı k olmayan anonim ş irketlere de getirilmi ş tir. Bu kapsamda düzenleme yapma yetkisi de Gümrük ve Ticaret Bakanl ı ğ ı na verilmi ş tir. Ba- kanl ı k 9.8.2012 tarihli ve 28379 Say ı l ı Resmî Gazete ile "Kâr Pay ı Avans ı Da ğ ı t ı m ı Hakk ı nda Tebli ğ i”ni yay ı nlam ı ş t ı r. Söz konusu tebli ğ de ş irketlerin genel kurulunca karar al ı nmas ı ve ilgili ara dönemde kâr elde edilmi ş olmas ı halinde kâr pay ı avans ı da ğ ı t ı labilece ğ i hükmü getirilmi ş tir. Kâr pay ı avans ı da ğ ı t ı - m ı nda üç vergisel boyuttan söz edilebilir. Birincisi %15 oran ı nda gelir vergisi kesintisi, ikincisi transfer fiyatland ı rmas ı yoluyla örtülü kazanç adatland ı rmas ı , üçüncüsü ise geri ça ğ r ı lan kâr pay ı avans ı ndan yap ı lan vergi kesintisinin iade edilmesi. Bu çal ı ş mada, literatürde kâr pay ı avans ı n ı n ilk muhasebele ş ti- rilme i ş leminde görülen baz ı yanl ı ş l ı klar nedenleriyle ortaya konmu ş ve alternatif öneriler sunulmu ş tur. Bu çal ı ş ma ba ş l ı ca üç ana ba ş l ı ktan olu ş maktad ı r. Birincisi kâr pay ı avans ı kavram ı , yasal düzenlemeler ve vergisel boyut, ikincisi kâr pay ı avans ı n ı n hesaplanma ilkeleri, üçüncüsü ise örnek uygulamaya ayr ı lm ı ş t ı r. Örnek uygulama k ı sm ı nda özgün bir örnek geli ş tirilmi ş ve muhasebele ş tirme i ş lemlerine yer verilmi ş tir. 
Keywords : Kâr Payı Avansı, Muhasebe, Vergi, Anonim Şirket