XVI. YÜZYILDA OSMANLI-İSPANYA İKTİSADÎ İLİŞKİLERİ: AKDENİZ’DE REKABET - OTTOMAN-SPANISH ECONOMIC RELATIONS IN THE SIXTEENTH CENTURY: RIVALRY IN THE MEDITERRANEAN

Authors : Faruk Bal

Pages : 201-211

Doi:10.14783/od.v9i36.1012000278

View : 21 | Download : 8

Publication Date : 2012-11-16

Article Type : Other

Abstract :Özet: Osmanlı ve İspanya Devletleri, XVI. yüzyılın başlarından itibaren, Akdeniz’de birbirleriyle karşı karşıya geldiler. İspanya, Akdeniz üzerinde egemenlik kurarak Doğu-Batı ticaretini ve kendisi için hayatî önemi olan buğday arzını kontrol etmek; Kuzey Afrika kıyılarında kurduğu üsler üzerinden Sudan altınlarına ulaşmak istiyordu. Osmanlı Devleti’nin, Akdeniz’de batıya doğru ilerleyişi ve Mısır’ı alması, iki tarafı karşı karşıya getirdi. Böylece Akdeniz’de yüzyılın sonuna kadar sürecek rekabet başladı. Rekabet, yalnızca askerî olarak değil, siyasî ve iktisadî olarak da sürmekteydi. İki taraf da düşmanla ticareti yasaklıyordu. Bununla birlikte iki dünya arasında ticaret, aracı devletlerin vasıtasıyla sürekliliğini korudu. Venedik, Fransız, İngiliz, Hollanda gibi devletlerin bayrağı altında ticaret devam etti. Marsilya, Livorno, Cenova, bu ticarette en önemli aracı Avrupa limanlarıydı. Bu Avrupa limanları, İspanya’nın ihtiyaç duyduğu Osmanlının sunduğu ürünleri yarımadaya taşırken, Amerikan gümüşünü de o bölgelere yönlendirme işini yerine getiriyorlardı. Abstract: From the beginning of the sixteenth century, Ottoman Empire and Spanish states came up against each other in the Mediterranean. Spain sought to get access to Sudanese gold via the bases it established in the North African coast, and by gaining sovereignty over the Mediterranean to control the East-West trade and wheat supply which is vital for her. The westward progress of Ottoman State in the Mediterranean and conquer of Egypt brought the encounter of the two sides. Hence a century long rivalry began. The rivalry not only continued at military area but also at political and economic arena. Both sides banned trade with the rivals. However, the trade between the two worlds kept its continuity thanks to intermediary states. Through Venice, French, British, Dutch, Geneva, under Toscana flag, via the European harbors like Marseilles, Livorno and Genoa the trade between the parties preserved. While these European ports were delivering the products demanded by Spain and supplied by Ottomans to the peninsula, they were also accomplishing the heading of American silver to these regions.
Keywords : Akdeniz’de Rekabet, Osmanlı-İspanya İlişkileri, İktisat Tarihi, Osmanlı Çalışmaları, Ekonomik İlişkiler. - Rivalry in the Mediterranean, Ottoman-Spanish Relation, Economic History, Ottoman Studies, Economic Relation.