Namık Kemal’in Siyasî Paradigmasında Meşveret Kavramı ve Meclis Düşüncesi

Authors : Hakan Değirmenci

Pages : 181-202

Doi:10.21021/osmed.1288570

View : 68 | Download : 79

Publication Date : 2023-06-30

Article Type : Research Article

Abstract :Demokrasi, Türk siyasi tarihinde yüz elli yıllık bir geçmişe sahiptir. Meşrutiyet’in az öncesinde başlayan demokrasi mücadelesi, Yeni Osmanlılar Cemiyeti’nin gayretiyle ortaya çıkmış ve "meclis” kavramıyla hayat bulmuştur. Bu dönemde ismi en çok öne çıkan kişi hiç kuşkusuz Namık Kemal olmuştur. Namık Kemal, fıtratının ve yetişme şeklinin gereği olarak eleştirel düşünceye açık ve dışa dönük bir kişidir. Tercüme Odası’nda çalışmaya başlaması, burada Şinasi ile tanışması, Fransızca öğrenmesi ve Avrupa’yı görmesi itibariyle Batılı fikirlere ve yeniliklere açık yetişmiştir. Namık Kemal böylelikle mizacının getirdiği mücadele gücüyle birlikte daima yeni fikirler peşinde koşmuş, bir aydın sorumluluğu ile düşüncelerini idareyle ve halkla paylaşmıştır. Diğer taraftan gazetelerde ve edebî mahsullerinde işlediği fikirleri ile yaşadığı dönemden günümüze kadar uzanan bir çizgide Türk siyasal ve sosyal hayatına tesir etmiştir. Namık Kemal, devlet yönetimiyle ilgili olarak "meşrutiyet”i savunmuştur. Meşrutiyet, padişahın altında bir meclisin varlığını öngören yönetim biçimidir. Osmanlı devlet yapısını ve çağın ruhunu göz önünde bulundurduğumuzda o günlerdeki meclis talebinin bugünkü demokrasinin nüvesi olduğunu çok net bir biçimde ifade edebiliriz. Çalışmamızda meşveret kavramı ve meclis düşüncesinin Namık Kemal’in fikir ve hareket dünyasındaki karşılığını aramaya çalışacağız.
Keywords : cumhuriyet, demokrasi, meclis, meşveret, namık kemal