Tarihi Geçmişi ve Savunma Yapısıyla Tokat Kalesi

Authors : Mesut Çitak

Pages : 484-503

Doi:10.48120/oad.1276747

View : 174 | Download : 134

Publication Date : 2023-12-26

Article Type : Research

Abstract :Tokat Kalesi, Akdağların uzantısı olan sarp bir tepe üzerinde kurulmuştur. Konumu itibariyle merkezî bir noktada bulunan kale, Tokat şehrinin önemli simgelerinden biridir. Şehir yerleşimi kalenin doğu ve güney yamaçlarında konumlanmıştır. Bu nedenle şehir kalekent tipolojisine sahiptir. Kalenin tam olarak ne zaman yapıldığı hususu net olmamakla birlikte, Pont Krallığı dönemine ait kaya mezarı ve basamaklı su tüneli kalenin ilk olarak bu krallık döneminde inşa edilmiş olma ihtimalini güçlendirmektedir. Kalenin savunma mimarisi, üzerinde bulunduğu tepenin topografik yapısına göre şekillenmiştir. Bu nedenle oldukça korunaklı olan kale, kuşatmalara günlerce direnebilmiştir. Kale ile ilgili kayıtlarda geçen ilk kuşatma Dânişmendli hükümdarı Dânişmend Gazi tarafından yapılan kuşatmadır. Bu kuşatma sonucu kalede Bizans hâkimiyeti sona ermiş, böylelikle günümüze kadar sürecek Türk hâkimiyeti başlamıştır. Sırasıyla Dânişmendli, Türkiye Selçuklu, Eretna, Kadı Burhâneddin ve Osmanlı idaresi ile yönetilen kale pek çok tarihi hadiseye tanıklık etmiştir. Korunaklı yapısı nedeniyle Osmanlı döneminde Çardak-ı Bedevi olarak adlandırılan kalenin zindanında önemli isimler tutsak edilmiştir. Zindan dışında; kale camii, dizdarhane, zeredhane gibi yapıların da kale içinde inşa edildiği bilinmektedir.
Keywords : Tokat, Kale, Savunma Yapısı, Kuşatma