Selçukluların Askerî Üssü: Hûzistân

Authors : Ismet Burak Batir, Efe Yeşildurak

Pages : 100-108

Doi:10.48120/oad.1083681

View : 22 | Download : 12

Publication Date : 2022-06-26

Article Type : Research

Abstract :Hûzistân, eskiçağlardan beri stratejik konumu dolayısıyla siyasî, iktisadî ve askerî öneme sahiptir. Abbâsî Halifesi Mansûr tarafından Bağdat’ın kurulmasından sonra bölgenin siyasî ve iktisadî öneminin azalmasına rağmen askerî önemi devam etmiştir. Hilâfet merkezine yakınlığı nedeniyle askerî önemini muhafaza eden bölge özellikle Selçuklular devrinde saltanat iddiasında bulunan melikler tarafından askerî üs olarak kullanılmıştır. Tuğrul Bey zamanında Selçuklu hâkimiyetine geçen Hûzistân, Büyük Selçuklular devrinde askerî iktâ olarak Hezâresb’e verilmiştir. Onun ölümünden sonra Melikşah devrinde Emîr Porsuk ve oğulları Hûzistân’a hâkim olmuştur. Bu çalışma, iki başlık altında incelenmiştir. İlk olarak Büyük Selçuklu Devleti sultanı Melikşah’ın vefatından sonra saltanat mücadelesine girişen Berkyaruk ve Muhammed Tapar arasındaki mücadelede Hûzistân’ın önemine değinilecektir. Bunun yanında Porsukoğullarının bu süreçte Selçuklu meliklerine karşı izlediği politika değerlendirilecektir. Çalışmanın ikinci kısmında ise başkenti ele geçirmek isteyen Irak Selçuklu Devleti meliklerinin saltanat iddiası sürecinde Hûzistân’ın askerî önemi üzerinde durulacaktır.
Keywords : Hûzistân, Büyük Selçuklular, Berkyaruk, Muhammed Tapar, Irak Selçukluları