İskenderiye’nin Endülüslü Bir Grup Müslüman Tarafından Fethedilmesine İlişkin Bazı Hadisler

Authors :

Pages : 197-207

View : 20 | Download : 8

Publication Date : 2022-06-26

Article Type : Other

Abstract :Bu makale İskenderiye’nin Endülüslü Müslüman bir grup tarafından fethini ele alır. İlgili bağlamda bu fethin ve ona ilişkin hadislerin detaylı bir şekilde incelenmesini amaçlar. Yazar öncelikle konuyla alakalı tarihi dokümanlar aracılığıyla bu fethin detaylı bir hikayesini sunar; ardından günümüze ulaşmış en eski fiten eserlerinden biri olan Nuʿaym b. Hammâd’ın Kitâbu’l-Fiten’indeki bu fetihle alakalı dokuz hadise yer verir. Eskatolojik karakterli bu hadisleri ele alırken ilk olarak içerik yönünden bir karşılaştırma yaparak burada dile getirilen kehanetlerin esasında eşzamanlı olarak yaşanan bazı olaylardan hareketle yapılmış tahminler olabileceğini iddia eder. Bunun yanı sıra içerik bakımından bu hadislerin hem birbirleriyle hem de tarihi gerçeklerle uyuşmayan birçok yönü olduğunu ortaya koyar. Daha sonra birtakım tarihlendirme yöntemleri (tpq ve taq) uygulayarak bu hadislerin ortaya çıkış tarihlerine dair bazı tespitlerde bulunur. Bu tespitler sonucunda söz konusu hadislerin tamamının Nuʿaym tarafından uydurulmadığını, onun yalnızca İskenderiye fethine dair hadisleri toplamakla yetindiğini kaydeder. Yazara göre bu uydurma faaliyetinin esas sorumluları yüksek ihtimalle isimleri eskatolojik hadislerde çokça geçen üçüncü tabakadan bazı ravilerdir; bununla birlikte Nuʿaym’ın burada esas sorumlu tutulması gereken husus bu hadislerin aktarımıyla ilgilidir; zira Nuʿaym rivayet zincirindeki kopukluğu tedlis yaparak gidermeye çalışmıştır.
Keywords : fiten, hadis, Endülüs, İskenderiye, post quem, ante quem