W. M. Ramsay ve "Anadolu'da Tarih ve Dini Belirleyen Coğrafi Koşullar" Üzerine

Authors : Osman Gümüşçü, Emre Doğandor

Pages : 334-355

Doi:10.48120/oad.820577

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2020-12-26

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmada, ülkemizde arkeolog olarak bilinse de, kendisini bir coğrafyacı olarak tanımlayan William Mitchell Ramsay’ın 1902 yılında yayımlanan Küçük Asya'da Tarih ve Dini Belirleyen Coğrafi Koşullar isimli makalenin değerlendirilmesi konu edinilmiştir. Bilindiği üzere, kolonyal yarışın sürdüğü bir dönemde, Avrupa’nın Hasta Adamı Osmanlı, emperyalist güçlerin ilgi duyduğu bir bölge haline gelmiştir. Özellikle XIX. ve XX. yüzyılda Osmanlı topraklarını konu alan batılı eserlerin artışı bu bağlamda bir tesadüf değildir. Dolayısıyla hazırlanan eserlerin birçoğu, Şarkiyatçılık adı verilen ve Doğu dünyası üzerine temelsiz değer yargıları üreten bir fikir akımı güdümünde kaleme alınmıştır. Burada incelenen ve üzerinden 120 yıla yakın bir zamanın geçtiği Ramsay’ın bu makalesi de, dönemin fikirlerinden etkilendiğinden yer yer kara propaganda öğeleri içermektedir. Bahsedilen bu tarafgir bakış açısı bir kenarda tutulmak kaydıyla, bir asırdan fazla bir süre geçmesine rağmen halen değer taşıyan bazı tespit ve fikirlerin sahibi niteliğindeki Ramsay, yıllardır önemini korumayı başaran az sayıdaki isimden birisidir. Değerlendirmede yazarın hayatı, çalışmaları hakkında kapsamlı bilgi sunulmuş ve eserin içerdiği bilgiler ışığında kimi yorum, tahlillere yer verilmiştir.
Keywords : Küçük Asya, William Mitchell Ramsay, Coğrafya, Oryantalizm, Göçebelileştirmek