Kutalmışoğlu Süleyman Şah’ın Ölümünden Sonra Anadolu’da Yaşanan Gelişmeler (1086-1107)

Authors : Murat Erkoç

Pages : 315-323

Doi:10.48120/oad.806223

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2020-12-26

Article Type : Research

Abstract :Süleyman Şah’ın 1086 yılında Ayn-u Seylem savaşında ölmesi üzerine Melikşah’ın Antakya’da bulunan I. Kılıç Arslan ve Kulan Arslan’ı yakalatıp İran’a götürmesi, Anadolu Selçuklu tahtının bir müddet boş kalmasına ve siyasi birlikteliğin bozulmasına neden olmuştur. Bunun üzerine devletin tekelini kendi etrafında toplayan ve kendisini İznik’te sultan olarak ilan eden Ebu’l-Kasım’ın Bizans’a ve Melikşah’a karşı gösterdiği mücadele devletin bağımsızlığının 1092 yılına kadar korunmasını sağlamıştır. Melikşah’ın 1092 yılında ölmesi sonrası İsfahan’dan İznik’e gelerek Anadolu Selçuklu tahtına oturan Kılıç Arslan, Anadolu’da bulunan feodal beyleri itaat altına aldıktan sonra devletin mevcut sınırlarının genişletilmesi için Haçlılar ile mücadele içerisine girmiştir. Ancak yapılan bu savaşlarda alınan ağır mağlubiyetler, Türklerin Orta Anadolu’ya çekilmesine ve mevcut toprakların kaybedilmesine sebebiyet vermiştir. Kısa süre içerisinde Kılıç Arslan’ın devletin merkezini Konya’ya taşıyıp Anadolu’daki beyleri yeniden bir araya getirdikten sonra Haçlı Kontlukları ile yapılan savaşlarda almış olduğu galibiyetler Anadolu Selçukluların Büyük Selçukluların hâkimiyet sahasına komşu olmasına ve hükümdar ailesi arasında yaşanan mücadelelerin yeniden başlamasına neden olmuştur. Nitekim 1107 yılında Habur Nehri civarında Emir Çavlı ile yapılan savaşta Kılıç Arslan, hezimete uğradığı gibi Habur Nehrini geçip kurtulmak isterken boğularak hayatını kaybetmiştir. Savaş sonrası Kılıç Arslan’ın çocuklarının Sultan Muhammed Tapar tarafından tutsak edilerek İsfahan’a götürülmesi Anadolu Selçuklu Devletinde yeniden fetret devrinin yaşanmasına neden olmuştur.
Keywords : I. KILIÇ ARSLAN, EBU'L-KASIM, SELÇUKLULAR, HAÇLILAR, ANADOLU