ÖZEL EĞİTİM BÖLÜMÜ LİSANS VE YÜKSEK LİSANS ÖĞRENCİLERİNİN ZENGİNLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMINA (ZEP) İLİŞKİN ALGILARININ METAFOR ANALİZİ YOLUYLA BELİRLENMESİ: TOKAT İLİ ÖRNEĞİ
Abstract :Bu çalışmanın amacı, özel eğitim lisans bölümünde öğrenim görmekte olan öğretmen adaylarının ve yüksek lisans programında eğitim almakta olan öğretmenlerin zenginleştirilmiş eğitim programını (ZEP) nasıl gördüklerini tespit etmektir. Nitel araştırma tekniklerinden tarama modeli kullanılan bu araştırma 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde Özel Eğitim Bölümü’nde öğrenim görmekte olan 120 lisans ve 21 yüksek lisans öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Öğretmen adaylarının seçilen kavrama ilişkin oluşturdukları metaforları tespit etmek için veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen, bir açık uçlu sorudan oluşan bir form ve katılımcıların demografik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla araştırmacılar tarafından oluşturulan kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Ankette "Zenginleştirilmiş eğitim programı (ZEP)......... gibidir çünkü; .........." ifadesi katılımcılar tarafından yanıtlanmıştır. Toplanan veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilip, yorumlanmıştır. Form aracılığıyla analiz edilen metaforların ve oluşturulan kategorilerin doğruluğunu ölçmek için metafor ve kategori listeleri çalışma konusunda deneyimli olan iki öğretim üyesine dağıtılmıştır. Uzman görüşleri sonucunda, araştırmanın nihai metaforlarını ve kategorilerini belirlemek amacıyla örtüşmeyen metaforlar tartışılmıştır. Zenginleştirilmiş eğitim programı (ZEP) kavramı için lisans öğrencilerinin toplamda 81 (Elmas, anne, gökkuşağı, google...) ve yüksek lisans öğrencilerinin ise toplamda 12 (Kar suyu, pusula, oyun parkı...) geçerli metafor ürettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak, özel eğitim öğretmen adaylarının ve özel eğitim yüksek lisans programında eğitim alan öğretmenlerin zenginleştirilmiş eğitim programına yönelik olumlu görüşlere sahip oldukları tespit edilmiştir. Bu çalışma sonucunda farklı örneklemlerde özel eğitim ile ilgili kavramlara yönelik metaforlarının açığa çıkarılması ve metaforların derslerde bir öğretim aracı olarak kullanılması önerilmektedir. Keywords : Zenginleştirilmiş eğitim programı (ZEP), özel eğitim, metafor
