Abstract :Kişiselleştirilmiş sistemler kullanıcı özellik ve tercihlerine göre kullanıcılarla etkileşimde bulunan sistemlerdir. Kişiselleştirme sayesinde her kullanıcının farklı istek ve ihtiyaçlarına yanıt veren sistemler inşa etmek mümkündür. E-öğrenme ve öneri sistemleri bu tip sistemlerin en güzel örneklerindendir. E-öğrenme sistemleri ilk dönemde zaman ve mekan bağımsız olarak sınıf içi eğitimin uzaktan verilmesi yolu olarak ortaya çıkmıştır. Ancak ilerleyen yıllarda, daha etkin bir öğrenme süreci sağlanabilmesi amacıyla, teknolojideki gelişmelerden de faydalanılarak, her öğrenene aynı içeriğin sunulması terk edilerek,kullanıcıların bireysel ihtiyaçlarının dikkate alındığı kişiselleştirilmiş e-öğrenme sistemleri geliştirilmiştir. Öneri sistemleri ise,kullanıcının ilgi alanına ve tercihlerine göre kullanıcıya önerilerde bulunan sistemlerdir. Öneri sistemleri film, müzik, kitap,haber, alışveriş gibi çok farklı alanlara uygulanabilir. Günlük internet kullanımında bu tip önerilerle sıkça karşılaşmak mümkündür. Kişiselleştirilmiş sistemler kullanıcılar için pratik faydalar sağlamakla birlikte, hassas kişisel verilerin gizliliği bu tip sistemlerde çok daha fazla önem kazanmaktadır. Bunun en büyük sebeplerinden birisi kişisel verilerin işlenmek üzere üçüncü şahıs sunucularda tutulmasıdır. Kişisel veriler toplanıp işlenmeden kişiselleştirilmiş servisler sunmak mümkün değildir. Bu çalışmada kişiselleştirilmiş sistemlerde, özellikle e-öğrenme ve öneri sistemlerinde, kullanıcı gizliliği sorunu ve çözüm önerileri incelenmiş ve karşılaştırılmıştır. Keywords : Gizlilik, Kişiselleştirme, E-Öğrenme, Öneri Sistemleri
