Abstract :Çağdaş devlet anlayışında anayasa, kanunlar ve diğer idari düzenlemelerle kişilere çeşitli haklar tanınmaktadır. Her geçen gün artarak mevzuattaki yerini alan bu haklar devletler tarafından yasal güvence altına alınmaktadır. Ülkemizde koruma altına alınan haklardan bir tanesi ise mükellef haklarıdır. Mükellef haklarının da en önemlisi vergi incelemesine alınan bir mükellefin sahip olduğu haklardır. Beyan esasını tamamlayıcı bir güvenlik önlemi olan vergi incelemeleri ile mükelleflerin malvarlığından Hazine’ye parasal bir aktarım sağlanmaktadır. Söz konusu parasal aktarım mükelleflerin rızasına yani beyanına dayanmadığından vergi incelemeleri ile kişilerin mülkiyet hakkına müdahale edilmektedir. Vergi incelemelerinin mükelleflerin mülkiyet hakkına haksız bir müdahalede bulunmaması için çeşitli önlemler alınmaktadır. Bu önlemlerden birisi de mükelleflere vergi incelemesine münhasır haklar verilmesidir. Mevzuattaki ağırlığı son yıllarda giderek artan bahse konu haklar sayesinde mükellefler vergi inceleme süreci henüz tamamlanmadan idari aşamada haksız bir uygulamanın önüne geçebilmektedirler. Keywords : Mükellef Hakkı, Vergi İncelemesi, Beyan Esası.
