Abstract :Demokrasi, en geniş anlamı ile halkın kendi kendini yönetme biçimi olarak tanımlanmaktadır. Burada demokrasi kavramı içerisinde temel olarak politik haklar ve sivil özürlükler kavramları yer almaktadır. Politik haklar ülkelerde gerçekleşen seçim dönemlerinde bireylerin özgür bir şekilde oy kullanabilme hakkını, politik partilere katılabilme, kamu alanlarında görevlendirilme ve karar vermede yetkin olabilme, seçilme hakkı gibi hakların özgür bir biçimde gerçekleştirilmesini tanımlamaktadır. Sivil özgürlükler ise bireylerin ifade özgürlüğünü, din, eğitim, seyahat ve kişisel hakların özgürlüğünden oluşur. Bu çalışmada ülkelerin demokrasi düzeylerinin ölçülmesine ilişkin Freedom House ve Polity IV demokrasi indeksleri kullanılmıştır. Freedom House Endeksi özgürlükleri tanımlarken politik haklar için 10 değişken ve sivil özgürlükler için de 15 değişken kullanmaktadır. Burada, politik haklar ve sivil özgürlükler için değerlerin toplamı ile puanlama 1 – 7 arasında değerler almaktadır. Sonuçta Freedom House indeksinde, 1 puan tam gelişmiş demokrasileri göstermekte, buna karşın 7 puanı demokratik unsurların olmadığını ifade etmektedir. Siyasi haklar ve sivil özgürlüklerin puanlama sistemine göre ülkelerdeki özgürlükler, özgür, kısmen özgür ve özgür olmayan ülkeler olmak üzere gruplardır. Buna göre puanlama 1.0 – 2.5 değerleri arasında gerçekleşiyorsa ülkelerin özgür olduğu, 3.0 – 5.0 arasında gerçekleşiyorsa kısmen özgür olduğu ve 5.5 – 7.0 değerleri arasında değişiklik gösteriyorsa ülkelerin özgür olmadığı şeklinde sınıflandırılmaktadır. Polity IV Endeksi’nin ele aldığı demokrasi skorunu 0 ile 10 arasında değerlendirmektedir. 0 değeri demokratik unsurların yoksunluğunu belirtirken, 10 değeri ise tam gelişmiş demokrasileri ifade etmektedir. Otokrasi skoru da 0-10 arasında değer almaktadır. Buna göre 0 otokratik unsurların yokluğunu gösterirken 10 ise tam gelişmiş otokrasi olarak puanlamaktadır. Polity IV demokrasi indeksi açıklanırken, demokrasi skoru ile otokrasi skoru arasındaki fark değeri kullanılmaktadır. Polity IV demokrasi endeksi -10 ile +10 arasında değer alır. -10 güçlü otokrasiyi temsil ederken, +10 ise güçlü demokrasiyi temsil etmektedir. Demokrasi düzeyi ülkelerin gelişmişlik göstergelerinden birisi olarak değerlendirilmektedir. Bu bağlamda demokrasi düzeyinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisinin olup olmadığı birçok çalışmaya konu olmuştur. Demokrasi ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin açıklanmasında kesin bir görüş birliği söz konusu değildir. Yapılan çalışmalar genel olarak değerlendirildiğinde çalışmaların bir kısmı demokrasi düzeyinin ülkelerin ekonomik büyümeyi pozitif yönde veya negatif yönde etkilediğini sonucunu bulurken, bazı çalışmalarda da demokrasi ve ekonomik büyüme arasında bir ilişki bulunamamıştır. Analizde kullanılan demokrasi indeksleri ve ekonomik büyüme değişkenleri için birim kök testleri gerçekleştirilmiştir. Tüm serilerin kesmeli ve trendsiz model için durağan bir yapıda olduğu sonucuna ulaşılmıştır . Daha sonra nedensellik testi kullanılarak demokrasi ve ekonomik büyüme ile ilişkisi araştırılmıştır. İlk olarak, Freedom House demokrasi verileri ile 1972-2017 dönemi için Türkiye’de demokrasi ve ekonomik büyüme ilişkisi ele alındığında demokrasi düzeyi ile ekonomik büyüme arasında ilişki bulunamamıştır. Keywords : Demokrasi, Ekonomik Büyüme
