Abstract :Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in “yüzyılın projesi” olarak adlandırdığı Kuşak ve Yol Girişimi (One Belt One Road-OBOR) 2013 yılının Eylül ayında Jinping’in Kazakistan ziyareti sırasında Çin ve Orta Asya arasında iş birliği yapılmasını önermesiyle birlikte ilk kez stratejik bir vizyon olarak anılmaya başlanmıştır.
Kuşak ve Yol Girişimi iki proje halinde tasarlanmıştır. İpek Yolu Ekonomik Kuşağı; karayolu, demiryolu, enerji nakil hatları ve diğer altyapı projelerinin yer aldığı kara ulaştırma ağından oluşmaktadır. Deniz İpek Yolu kuşağı ise, Asya’dan Afrika ve Akdeniz’e kadar uzanan bölgede planlanmış liman ve diğer kıyı yapılarını kapsamaktadır. Girişim başladığından bu yana yaklaşık 300 milyar USD’ lik altyapı yatırımı yapılmıştır ve önümüzdeki 20 yılda bu tutarın bir trilyon USD olması planlanmaktadır. Kuşak ve Yol Girişimi sadece ekonomik boyutları olan bir proje olarak düşünülmemelidir. Bu girişimin temelindeki felsefe (karşılıklı fayda, karşılıklı öğrenme ve iş birliği) göz önüne alındığında yeni bir dünya düzeni kurma amacını taşıdığı görülmektedir. Batı dünyasının uzun yüzyıllar boyunca süren üstünlüğü karşı tarafı asimile etmeye ve sömürmeye dayalı iken Çinin Kuşak ve Yol Girişiminin manifestosuna bakıldığında birlikte bir dünya inşa etmenin ve yeni bir dünya düzeni oluşturma fikrinin ayak izleri görülebilir. Kuşak ve Yol Girişimi; Çinin var olan tek kutuplu dünyaya karşı çok kutuplu yeni dünya perspektifi önermesi dünyanın hegemonik gücü olan A.B.D’ye karşı bir meydan okumadır. Geçtiğimiz şubat ayında Davos da düzenlenen Dünya Ekonomik Forumunda konuşan Pakistan başbakanı Shadid Khaqan Abbasi’nin sözleri ile “Kuşak ve Yol Girişimi parçalanmış dünyadan; paylaşılan dünyayı inşa edecektir. Bu girişim ülkeler arasında iş birliğinin fiziksel manifestosudur ve insanların, malların, fikirlerin, kültürlerin serbestçe hareket etmesine olanak tanıyacaktır”.
Bu çalışmanın amacı Kuşak ve Yol Girişiminin sadece ekonomik boyutlarını değil sosyal ve kültürel açılardan da dünyada küresel boyutta ortaya çıkaracağı değişiklikleri analiz etmektir. Keywords : Kuşak Ve Yol Girişimi, Çin, Çok Kutupluluk
