- Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Araştırmaları Dergisi
- Cilt: 13 Sayı: 3
- Sultan Abdulazîz İçin yazılmış cülûsiyeler üzerine
Sultan Abdulazîz İçin yazılmış cülûsiyeler üzerine
Authors : Ahmet Serdar ERKAN
Pages : 3421-3468
Doi:10.48146/odusobiad.1275549
View : 77 | Download : 152
Publication Date : 2023-11-30
Article Type : Research
Abstract :Arapça "ce-le-se” sülasi kökünden türetilmiş olan "cülûs” kelimesi, "oturmak, tahta çıkmak” anlamına gelmektedir. Osmanlıda tahtın veliahtı olan şehzadenin tahta çıkışının ardından hem şâirlik kabiliyetini göstermek hem de yeni sultana yakın olmak amacıyla birçok isim, hissiyatlarını bu tarz şiirlerle ortaya koymaktaydılar. 25 Haziran 1861 tarihinde, Osmanlının otuz ikinci sultanı olan Abdulazîz’in tahta çıkmasını tebrik maksadıyla dönemindeki birçok şâir de yeni padişaha sevinç ve iyi dileklerini anlatan cülûsiye ve tarih şiirleri arz etmişlerdir. TTK Kütüphanesinde Y/0347 demirbaş numarasına kayıtlı müellifi belli olmayan bir mecmuada, 89 şâirin Abdulazîz’in tahta çıkışı için yazmış oldukları 102 adet şiir tespit edilmiştir. Bu mecmuada derlenen şiirler, 19. yüzyıl Osmanlısında İstanbul ve İstanbul dışında devletin farklı mevkilerinde bulunan şâirlere aittir. Müellifin mecmuanın sonundaki ifadesinden anlaşıldığına göre bu 102 şiirden başka 41 şiirin daha Sultan Abdulazîz’e arz edildiğini öğrenmekteyiz. Çalışma, 4 bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde Sultan Abdulazîz’in hayatı kısaca özetlenmiş, ikinci bölümde kavram olarak cülûsiye ve tarih şiirleri hakkında bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde şiirler "dil, üslup ve muhteva” gibi alt başlıklarda değerlendirilmiş olup son bölümde ise metin transkripe edilmiştir.Keywords : Sultan Abdulazîz, 19. yüzyıl, tarih şiirleri, cülûsiye, mecmua