- Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Araştırmaları Dergisi
- Vol: 13 Issue: 1
- Câhiliye’den İslâm’a Hakemlik Geleneği
Câhiliye’den İslâm’a Hakemlik Geleneği
Authors : Feridun Tekin
Pages : 471-490
Doi:10.48146/odusobiad.1229741
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2023-03-23
Article Type : Research
Abstract :Öz İnsan sosyal bir varlıktır. İnsanların olduğu yerde anlaşmazlık, ihtilaf ve hukuksuzluk gibi durumlar yaşanabilir. İnsanlar arasında yaşanan adaletsizlikleri gidermek için merkezi otorite, kanun, hukuk gibi unsurlar önemlidir. Bu yapı ve kurumlar insanların birbirlerine haksızlık yapma, zulmetme ve saldırma gibi hususiyetlerini gidermeyi hedefler. İslâm öncesi dönemde merkezi bir otorite ve kanun birliği olmadığı için insanlar arasında meydana gelen hukuksuzlukları giderme adına hakemlik kurumu oluşturulmuştu. Bu yapı sayesinde birçok ihtilaf çözülerek açıklığa kavuşturulmuştu. Hakem olarak belirlenecek kimselerin adil, dürüst, güvenilir, itibar sahibi ve toplumda önder olan kimseler olmasına dikkat edilirdi. Bu görev için cinsiyet ayrımı yapılmaz kadınların da hakemliğine başvurulurdu. Ancak bu yapının resmi bir bağlayıcılığı yoktu. İslâm öncesi dönemde yer alan bu yapı Hz. Peygamber ile birlikte İslâmî geleneğin içerisine dahil edilmiştir. Resûlullah (s) hem İslâm öncesi dönem hem de nübüvveti döneminde hakemlik yapmıştır. Hakemlik sayesinde hukuka raci olan bazı ihtilaflar çözüme kavuşmuştur. Resûlullah (s) insanlara yabancı olmayan bu yapıyı aktif olarak kullanmış ve bazı meselelerde farklı sahâbîlerin kabiliyetlerinden istifade ederek bu geleneğin devam etmesini sağlamıştır.Keywords : Câhiliye, Hz. Peygamber, Hakem, Hakemlik, Sâhebe