- Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Araştırmaları Dergisi
- Vol: 13 Issue: 1
- Sinemada Son Dönem Yenileşme Söylemi "Postmodern Sinema"
Sinemada Son Dönem Yenileşme Söylemi "Postmodern Sinema"
Authors : Ali Şahin
Pages : 663-676
Doi:10.48146/odusobiad.1141476
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2023-03-23
Article Type : Research
Abstract :Lumiere kardeşlerin ilk defa gösterim aygıtı olarak geliştirdiği sinematograf(cinematograph) ortaya çıkarıldığından beri, sinema birçok kez içeriksel açıdan değişimleri deneyimleyen bir alan olmuştur. Lumiere kardeşler bu aygıtı kullan arak belgesel tarzda nitelendirilebilecek sosyal hayatın olağan görüntülerini kayıt altına almışlardır. Lumiere kardeşler sinematografı önemli bir cihaz olarak görmediler.Melies ise bu aygıt ile bir şeylerin anlatılabileceği, bu aygıtın bir geleceğinin olabileceği düşüncesiyle ilk hikayeci anlatı filmleriyle sinema alanına farklı içeriksel bir görünüm sunmuştur. Melies’in bu biçemsel anlatı yolu, geleneksel(klasik) yapıdaki filmlerin temelini oluşturduğu düşünülmektedir. Sinema alanında Melies ile başlayan Brecht’ci anlayış bu dönemlerden sonra sinema alanında kullanıldığı görülmektedir. Bu klasik anlatı sayılabilen filmler izleyici üzerinde etkiler bırakarak, izleyicinin kendisini filmsel ortamda hissederek, yapay gerçekliğin aslında kendisinin de o gerçeklikte bir yeri olduğunu hissetmesidir. 19. yüzyılın önemli gelişmelerinden sayılan modernite yükselişe geçmiş ve kimi kuramcılar tarafından "modernizm” kavramı ortaya atılmıştır. Modernizm modernitenin insalığa getirdiği olumsuz sayılabilecek olayların karşısında bir tanım olarak kuramcılar tarafından kullanılmıştır. Sinema alanında modernizm, modernitenin olumsuz etkilerini, Fransız Yeni Dalga, İtalyan Yeni Gerçekçilik ve Avangard gibi akımlarla kendisini göstermiştir. Modernizm sinemasında yönetmenler, aktarmak istediklerini farklı biçimsel öğelerle dolaylı veya doğrudan bir şekilde aktarmaya çalışmışlardır. Modernizm dönemi sinemasına bir başkaldırı gibi görünen ancak hem modernizmin hem de geleneksel anlatının içerisinden kendinde izler bulan postmodernist dönem bu dönemden sonra ortaya çıkmıştır. Postmodernist döneme, alıntılar kümesi, geçmişle şu anda kendinde parçalar bulan bir okuma yöntemi olarak bakılır. Postmodernist dönem sineması, modernist dönem sineması gibi gelenekseli reddetmez, devamlı alışveriş içerisindedir. Postmodernist dönemde sinemada, geçmiş filmlerden alıntılar, pastiş ve parodi gibi kavramlar kullanır. Bu dönem sinemasında yenilikçi bakış olarak filmlerarasılık-metinlerarasılık kavramları üzerinde durulmuştur. Çalışmam postmodern sinema ile ilgili literatürdeki bilgi eksikliğinin giderileceği düşüncesiyle oluşturulmuştur. Alakalı kaynaklar taranarak ve çeşitli filmler üzerinde inceleme yapılarak çalışmam desteklenmeye çalışılmıştır.Keywords : Postmodernizm, Metinlerarasılık, Sinema, Filmlerarasılık