- Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Araştırmaları Dergisi
- Vol: 12 Issue: 3
- Atatürk’ün Halkçılık İlkesi Bağlamında Gorkiy’in Ana Adlı Romanının Yeniden Yorumlanması...
Atatürk’ün Halkçılık İlkesi Bağlamında Gorkiy’in Ana Adlı Romanının Yeniden Yorumlanması
Authors : Onur Aydin
Pages : 2467-2486
Doi:10.48146/odusobiad.1138607
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2022-11-30
Article Type : Research
Abstract :1917 Ekim Devrimi, Rus tarihi açısından önemli dönüm noktalarından biridir. Bu süreçte yaşanan gelişmelerden etkilenen birçok Rus yazar, Ekim Devrimi ve onun sonuçları üzerine eserler kaleme almıştır. Maksim Gorkiy ise devrimin nedenlerini ve olası sonuçlarını 1900’lü yılların hemen başlarında kâğıda dökmeye başlamış, yaşanacak gelişmeler üzerinde etki bırakmaya çalışmıştır. Yazarın çalışmalarından en önemlisi, devrimin başucu eserlerinden sayılan Ana adlı romanıdır. Gorkiy, romanında yaklaşan fırtınanın sesinin duyulmasına yardım etmekle kalmaz, bizzat fırtınayı çağırır. Ancak devrimin gerçekleşmesinin ardından Rusya’da yaşanan gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda Gorkiy’in romanında yer verdiği görüşlerinin gerçeklerle çeliştiği ortaya çıkar ve halk için zorlu günler kaçınılmaz olur. Devrim propagandasıyla ünlenen yazar dahi, 1917 yılından sonra devrimi ciddi bir biçimde eleştirmeye başlar. Yalnızca Gorkiy değil diğer Rus yazarlar da nerede yanlış yapıldığı sorusuna sessizce yanıt arar. Çalışmamız kapsamında bu arayışlara farklı bir bakış açısı geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Gorkiy’in Ana romanında yer verdiği devrim düşünceleriyle, Atatürk’ün halkçılık görüşleri karşılaştırmalı inceleme yöntemiyle ve eleştirel yaklaşımla ele alınmıştır. Demokrasi, eşitlik, adalet ve özgürlük karşılaştırma ölçütleri olarak benimsenmiştir. İnceleme sonucunda sınıfsızlık, eşitlik ve dayanışma ile halkın yönetime ve denetime katılması olarak sayılan Atatürk’ün halkçılık anlayışının üç önemli sacayağına Ekim Devrimi sürecinde yeterince önem verilmediği tespit edilmiştir. Ana romanındaki devrim çağrısı ve 1917 sonrasında yaşananlar düşünüldüğünde Atatürk halkçılığının evrenselliğinin önemi ve Gorkiy’in romanında çizdiği ideal Rus devrimi portresi ile olan benzerlikleri ortaya çıkarılmıştır. Yapılan inceleme ışığında Gorkiy’in Ana romanının 1917 Ekim Devrimi’nin değil ideal Rus devriminin başucu eserlerinden biri, devrimin ideal felsefesinin de Atatürk halkçılığının ilkeleri olduğu sonucuna ulaşılmıştır..Keywords : Atatürk, Gorkiy, Halkçılık, Ana, Ekim Devrimi