- Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Araştırmaları Dergisi
- Vol: 11 Issue: 3
- Samsun/Alaçam'da Bir Konut: Naile Öz Evi
Samsun/Alaçam'da Bir Konut: Naile Öz Evi
Authors : Nadire Tuba Yiğitpaşa, Fatma Yilmaz
Pages : 853-876
Doi:10.48146/odusobiad.1008294
View : 5 | Download : 1
Publication Date : 2021-11-25
Article Type : Research
Abstract :Bir bölgenin coğrafi yapısı, tarih süresince yaşamış olan medeniyetler, halkın demografik yapısı, yaşam biçimleri ve fiziksel yapılaşmaları kentsel dokunun oluşumuna etki etmektedir. İnsanlar yaşam alanlarını şekillendirerek mekân kültürünü belirleyerek mimari tasarımlar oluştururlar. Mimaride görülen bu yapılaşma toplumların tarihi belleğinin şekillenmesinde, kent kimliğinin oluşumunda önemli bileşenlerdendir. Bu bağlamda tarihi kent dokusunda, sürekliliğinin sağlanması ve sosyal ilişkilerin devam ettirilmesi o kente duyulan aidiyet duygusunun güçlenmesinde büyük bir rol oynamaktadır. Kurtuluş Savaşı sonrası (1919-23- XX yüzyıl) Yunanistan ve Türkiye arasında yapılan zorunlu göçün etkileri, sosyo-kültürel alanda köklü bir değişime sebep olmuştur. Bu değişim; fiziksel çevreyi büyük ölçüde etkilemiş ve insanların gündelik yaşamlarını geçirdikleri konutlara da yansımıştır. Mübadillerin Türkiye’ye geldikleri zaman; memleketin savaştan çıktığı, güç şartlar altında yaşamın devam ettiği, ekonominin çöktüğü ve yapıların harap olduğu bir dönemdir. Göç sürecinde, Türkiye’den Yunanistan’a göç eden Rum ahalisinden bazılarının kendi evlerinin yağmalayarak gittikleri görülmektedir. Ülkedeki bu çöküş ve zor yaşam, mübadele ile gelen halk ile yeniden hareketlenmeye başladığı bir sürece girmiştir. İklim ve coğrafyanın farklı koşulları, ilk zamanlarda mübadiller için yaşamı zorlu kılmışsa da zamanla çevre ve sosyo kültürel yapı ile uyumlu yaşamaya başlayarak kentin ekonomisinin canlanmasına katkı sağlamışlardır. Mübadillerin yerleşim bölgelerinden biri, Karadeniz Bölgesi’nin stratejik öneme sahip şehri Samsun ve ilçeleridir. Bu kapsamda Rum köyü olan Alaçam ilçesi mübadillerin iskân edildiği yerleşim yeri olmuştur. Bu çalışma Alaçam/ Çeşme Mahallesi'nde yer alan tarihe tanıklık etmiş, geleneksel konuta örnek olan Naile Öz'ün evinin plan tipolojisi, malzemesi, inşa teknikleri, süsleme ve donatı elemanlarını konu almaktadır.Keywords : Samsun, Alaçam, Geleneksel, Mimari, Konut