- OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi
- Vol: 18 Issue: 42
- Siyasal ve Kültürel Diplomasi Sarmalında Türk-Amerikan İlişkilerinin Gelişimi: "Fulbright Progr...
Siyasal ve Kültürel Diplomasi Sarmalında Türk-Amerikan İlişkilerinin Gelişimi: "Fulbright Programı Anlaşması"
Authors : Necdet Aysal, Lütfi Arslan
Pages : 5999-6024
Doi:10.26466/opus.910462
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2021-10-13
Article Type : Research
Abstract :İkinci Dünya Savaşı’nın sonunda kurulmaya çalışılan yenidünya düzeni, ülkeler arasında birçok etkileşimi zorunlu kılmıştır. Türkiye, savaşa girmemesine rağmen savaşın sonuçlarından olumsuz etkilenmiştir. Dünyada Amerikan etkisi eğitim, kültür, ekonomi, dış politika gibi alanlarda kendisini daha etkili bir şekilde hissettirmeye başlamıştır. Eğitim ve kültürel değişim vasıtasıyla ülkeler arasında ortak bir eğitim felsefesi geliştirmek için 1946’da Senatör J. William Fulbright başkanlığında ‘Fulbright Komisyonu’ ismiyle bir çalışma platformu tesis edilmiştir. Kahire’de 27 Şubat 1946’da müzakerelerinin yapıldığı, 27 Aralık 1949’da ise Türkiye tarafından onaylanan "Fulbright Anlaşması”, 18 Mart 1950’de 5596 Sayılı Kanun ile uygulanmaya başlamıştır. Anlaşmanın resmiyetteki hedefi, Türkiye ile Amerika arasında karşılıklı öğrenci değişimini sağlamaktır. Böylece kültürel ve diplomasi bağlamında uzun süre devam edecek olan bir Türk-Amerikan yakınlaşmasının temelleri atılmıştır. Bu çalışmada siyasal ve kültürel diplomasi çerçevesinde Türk-Amerikan ilişkilerinin tarihsel gelişimi ele alınmıştır. İki devlet arasında imzalanan Fulbright Anlaşması, TİTE Arşiv belgeleri başta olmak üzere belgeye dayalı araştırma eserler ve dönemin basını üzerinden değerlendirilmiştir.Keywords : Fulbright, Komisyon, Kongre, Anlaşma, Doktrin