- Ondokuz Mayıs Üniversitesi İnsan Bilimleri Dergisi
- Vol: 2 Issue: 2
- Torul Derebeyleri: Kabasitaslar (1355-1479)
Torul Derebeyleri: Kabasitaslar (1355-1479)
Authors : Bekir Sariyildiz
Pages : 237-252
Doi:10.51533/insanbilimleri.1018272
View : 12 | Download : 2
Publication Date : 2021-12-28
Article Type : Research
Abstract :Karadeniz kıyılarından Kelkit Havzası’na kadar ulaşılan önemli bir güzergâhın anahtarı vaziyetindedir. Bu konumu ile bölgede gerçekleşen siyasi, askeri ve ekonomik pek çok faaliyetin denetimini yapma olanağına sahiptir. 1355 yılından önce Harşit Vadisi’nin Torul ve çevresini kapsayan üst kısmında, Torul (Mesokhaldia) Dukalığı adında siyasi bir yapı tesis edilmiştir. Torul Dukalığı/Derebeyliği ile birlikte Trabzon Rum Devleti’ndeki soylu ailelerden biri olan Kabasitasların adı ön plana çıkmış ve önem kazanmıştır. Kabasitasların, bölgedeki varlıkları ya da Torul Derebeyliği’ndeki hakimiyetlerinin başlangıcı henüz belirlenememiştir. Ancak bölgedeki varlıklarından anlaşılacağı üzere 1355 yılından önceki bir tarihten başlayarak 1479 yılına kadar Torul Derebeyliği’ni idare ettikleri açıktır. Bu süreç içerisinde çoğu zaman Komnenoslarla ittifak yaparak Türk akıncılarının ilerlemesine karşı koymaya çalışmışlardır. Kabasitasların hakimi oldukları bölgenin Trabzon ve Giresun’un Kelkit Havzası’na ulaşmak için kullandığı Zigana (Değirmendere) ve Harşit vadi güzergahlarının birleştiği bir kavşakta olması, Torul Derebeyleri’ni bölge siyasetinde etkili bir konuma yükseltmiştir.Keywords : Kabasitas, Kabasitai, Mesokhaldia, Torul