- Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Issue: 52
- Mecelle'de Beyyineler Arasında Teâruz ve Tercih
Mecelle'de Beyyineler Arasında Teâruz ve Tercih
Authors : Elif Mazlum
Pages : 235-262
Doi:10.17120/omuifd.1073187
View : 17 | Download : 5
Publication Date : 2022-06-30
Article Type : Research
Abstract :Geçmişten günümüze insanlar, yaşadıkları anlaşmazlıkları âdil bir şekilde çözmeye ihtiyaç duymuş ve mahkemelerde iddialarını çeşitli delillerle savunmuşlardır. İslâm mahkemelerinde hâkimler, sunulan beyyineleri klasik fıkıh kaynaklarına dayanarak değerlendirmişlerdir. Osmanlı döneminde hâkimlerin işlerini kolaylaştırmak ve hukukî istikrarı sağlamak gibi bazı hedeflerle bir kanun metni şeklinde oluşturulan Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye’de, ispat vasıtaları konusuna genişçe yer verilmiştir. Bu çalışmanın amacı, Mecelle’deki beyyineler arasında teâruz ve tercih ile alâkalı maddeleri değerlendirmektir. Araştırma yapılırken genellikle klasik kaynaklarda yer alan mezhepler arasındaki temel ihtilâflara da değinilmiştir. Birbiriyle teâruz eden beyyineler arasında tercih yapabilmenin, davacı ve davalı tarafların tespit edilebilmesine dayandığı gözlemlenmiştir. Davacının beyyine getirmekle yükümlü olması, her iki tarafın da delil sunduğu ya da bundan âciz kaldıkları durumlarda iddialar arasında tercih yapmayı sağlayan bir kuraldır.Keywords : İslâm Hukuku, Mecelle, Beyyine, Teâruz, Tercih