- Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Issue: 47
- Mevlânâ’nın Düşünce Sisteminde Sebep Kavramı ve Sebeplilik Kuramı Üzerine Bazı Değerlendirmeler...
Mevlânâ’nın Düşünce Sisteminde Sebep Kavramı ve Sebeplilik Kuramı Üzerine Bazı Değerlendirmeler
Authors : Fethi Kerim Kazanç
Pages : 45-92
Doi:10.17120/omuifd.553313
View : 11 | Download : 4
Publication Date : 2019-12-16
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışma metnimizde, Mevlânâ’nın düşünce sisteminde metot konusuna temas edildikten sonra, nedensellik kuramı, daha ziyade Tanrı, mutlak kudret, insan, evren, âdet, tabiat, yasa, mucize ve kerâmet anlayışı bağlamında ele alınmıştır. Mevlânâ’nın büyük ölçüde, olasılıklara kapı aralayan vesileci (aranedenci) "kısmî bir nedensellik anlayışı”nı savunduğu dikkati çekmektedir. Mevlânâ’ya göre, zâhirî sebep, hakîkî sebep olmaksızın bağımsız olarak kendi kendine meydana gelemez. Bu sebebi müessir hale getiren o sebeptir. Bazen de olur ki, semeresiz ve âtıl kılar, yani onu hükümsüz bırakır.Keywords : Mevlana, sebep, Müsebbibü’l-Esbâb, İlâhî Nedensellik, mecaz, tabiat kanunları, Allah’ın âdeti