- OANNES - Uluslararası Eskiçağ Tarihi Araştırmaları Dergisi
- Vol: 4 Issue: 1
- Eski Mezopotamya’da Bazı Ruhsal Hastalıkların Doğaüstü Güçlerle İlişkisi
Eski Mezopotamya’da Bazı Ruhsal Hastalıkların Doğaüstü Güçlerle İlişkisi
Authors : Gül Ulutaş, Esma Öz Kiriş
Pages : 277-303
Doi:10.33469/oannes.1058172
View : 6 | Download : 3
Publication Date : 2022-03-22
Article Type : Review
Abstract :Eski Mezopotamya’dan günümüze kalan, hastalıkların ve birtakım inanışların kaydedildiği tıbbı metinler ile din ve büyü metinleri gibi edebî içerikli çivi yazılı belgeler, ruhsal hastalıkların ayrıntılarını sunmaktadır. Özellikle, Maqlȗ ve Šurpu olarak anılan iki büyü serisi, ruhsal hastalıkların ilk farkındalığını ve belgelenmesini temsil etmektedir ve çalışmamızın temel kaynakları arasında yer almaktadır. Bu belgeler arasında, Mezopotamya’da yaşanılan ruh hastalıklarıyla ilgili doğrudan bilgi veren metinler bulunmasa da, satır aralarında geçen ifadeler, bazı ruhsal hastalıkların doğaüstü güçlerle ilişkilendirilerek açıklanmaya çalışıldığına işaret etmektedir. Anlaşıldığı kadarıyla, çoğu ruhsal hastalığın, günümüz tıbbi tanımlamalarından farklı olarak, tanrı, iblis ve ruh gibi doğaüstü güçlerden kaynaklandığına inanılıyordu. Onlara göre, tanrılara karşı yapılan bir ihmal, dinî öğretilere aykırı davranmak ve kusurlu davranışlar sergilemek tanrı/tanrıçaların öfkelenmesine neden oluyordu. Böyle bir durumda, ilgili tanrı bireyi terk edebilir ya da bir takım hastalıklar verebilirdi. Bu hastalıklar, sadece tanrılardan kaynaklanmıyordu. Ruh ve iblis gibi kötücül güçler de, insanların ruhsal hastalıklar yaşamalarına neden olabilirdi. Bunun dışında, büyüye maruz kalmak ya da büyülenmiş biriyle yakın temasta bulunmak da, ruhsal hastalıkların sebepleri arasında gösterilirdi. Yaşanılan hastalıkların nedeni, doğaüstü güçlere dayandırıldığı için, tedavi yöntemleri de çoğunlukla, din sınıfından oldukları kuvvetle muhtemel olan, āšipu tarafından uygulanan, büyüsel ritüellerden oluşurdu. Bu ritüellerle, büyüyü ve oluşturduğu kötü etkileri ortadan kaldırmak, hastayı yaşadığı ruhsal sorunlardan kurtarmak ve korumak hedeflenirdi. Bu çalışmamızda, çivi yazılı belgeler ışığında, tanrı/tanrıça, iblis, ruh, büyü gibi doğaüstü güçlere olan yoğun inanışın, bazı ruhsal hastalıklarla olan ilişkisi üzerinde durulacaktır.Keywords : Eski Mezopotamya, Çivi Yazılı Belgeler, Ruhsal Hastalıklar, Doğaüstü Güçler