- OANNES - Uluslararası Eskiçağ Tarihi Araştırmaları Dergisi
- Vol: 2 Issue: 2
- Güney Anadolu’nun (Adana, Antakya ve Mersin) En Erken İskân Tarihi Üzerine Bazı Gözlemler
Güney Anadolu’nun (Adana, Antakya ve Mersin) En Erken İskân Tarihi Üzerine Bazı Gözlemler
Authors : Veli Ünsal, Eda Zincir
Pages : 179-188
View : 8 | Download : 5
Publication Date : 2020-09-21
Article Type : Research
Abstract :Türkiye’nin Akdeniz’e açılan kapısı olan Güney Anadolu tarihöncesi dönemden günümüze kadar yerleşime sahne olmuştur. Günümüzde dahi bu yerleşim önemini korumaktadır. Bölgede gerçekleştirilen yüzey araştırmaları ve kazılar sonucunda Güney Anadolu’nun iskân geçmişi Paleolitik, Neolitik ve Kalkolitik dönemlerde kadar gitmektedir. Bu çalışmaya Güney Anadolu’nun Adana, Antakya ve Mersin illeri dâhil edilmiştir. Ele aldığımız illerden Antakya’da Paleolitik döneme ait dokuz, Mersin’de bir yerleşme yerine, Adana’da ise bu döneme ait herhangi bir buluntuya şimdilik rastlanmamıştır. Söz konusu merkezlerin hiçbirisinde Paleolitik Çağ’dan sonra yaşandığı bilinen Epipaleolitik döneme ait buluntu ya da yerleşme yoktur. İnsanlık tarihi için çok önemli gelişmelerin yaşandığı Neolitik döneme ait bölgede yoğun bir iskânla karşılaşılır. Bu döneme ait Adana’da onyedi, Antakya’da ondokuz ve Mersin’de sekiz yerleşmenin varlığına rastlanmıştır. Son olarak maden devri olarak bilinen ve Anadolu’da şehirleşmenin başladığı dönem olan Kalkolitik Çağ’da ise bölgedeki iskân faaliyetleri artarak devam etmiştir. Bu döneme ait Adana’da yirmidokuz, Antakya’da otuzüç ve Mersin’de de altı yerleşim yeri bulunmaktadır. Bölgede tarihöncesi çağlarda rastlanan yerleşim yerlerinin çoğunun insan hayatının temel ihtiyacı olan sulak alanlara yakın bölgelerde kurulduğu tespit edilmiştir. Bu yerleşim yerlerine ışık tutan bilgilere bölgede yapılan yüzey araştırmaları ve kazılar sonucunda ele geçirilen buluntular sayesinde ulaşılır. Bu çalışmanın amacı Paleolitik dönemden Kalkolitik Çağ’a kadar olan zaman aralığında kazı çalışmaları ve yüzey araştırmaları yapılmış olan Adana, Antakya ve Mersin illerini geniş hatlarıyla ele alarak incelemek ve bundan sonraki çalışmalara kaynak teşkil etmesini sağlamaktır. Çalışmanın bir başka amacı ise Güney Anadolu’nun tarih öncesi dönemlerinden Paleolitik, Neolitik ve Kalkolitik Çağlardaki ilk yerleşim yerlerinin hangileri olduğu, bu yerleşim yerlerinin ne gibi değişkenlikler göstererek birbirinden ayrıldığını ve tespit edilen yerleşim yerlerinden elde edilen buluntular ile yerleşim yerlerine dair genel özelliklerinin daha net anlaşılmasını sağlamaktır.Keywords : Güney Anadolu, Tarih öncesi, Adana, Antakya, Mersin