- Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi
- Vol: 7 Issue: 2
- ISPARTA İL MERKEZİ YERALTISUYU KALİTESİNİN JEOİSTATİSTİKSEL YÖNTEMLER KULLANILARAK COĞRAFİ BİLGİ SİS...
ISPARTA İL MERKEZİ YERALTISUYU KALİTESİNİN JEOİSTATİSTİKSEL YÖNTEMLER KULLANILARAK COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLE HARİTALANMASI
Authors : Selma Demer, Kerem Hepdeniz
Pages : 757-771
Doi:10.28948/ngumuh.444786
View : 12 | Download : 3
Publication Date : 2018-07-31
Article Type : Research
Abstract :Yeraltısuyu kalitesi, mekansal dağılıma bağlı olarak analiz edilmesi ve yönetilmesi gereken önemli bir çevresel unsurdur. Bu çalışmanın amacı, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve jeoistatistiksel algoritmalar kullanılarak Isparta il merkezinin yeraltısuyu kalitesinin değerlendirilmesine genel bir bakış sağlamaktır. Çalışmada suların kalsiyum (Ca 2+ ), magnezyum (Mg 2+ ), sodyum (Na + ), klorür (Cl - ), nitrat (NO 3 - ), elektriksel iletkenlik (EC) ve sıcaklık (T) parametreleri kullanılmıştır. Yeraltısuyu kimyasal parametrelerinin dağılımlarındaki çarpıklığı azaltmak için veri dönüşüm işlemi gerçekleştirilmiş; kök ortalama kare hatasına (RMSE) dayalı en iyi yarıvariogram modelinin her su kalitesi parametresi için değiştiği görülmüştür. Yeraltısuyu kimyasının mekansal dağılımını haritalamak için ise normal kriging yöntemi uygulanmıştır. İçme suyu açısından TS 266 (2005)’e göre değerlendirilen örnekler için iki lokasyon hariç diğer tüm lokasyonlar kriterlere uygun olarak bulunmuştur. Uygun olmayan lokasyonlardaki (IC-3 ve IC-8) yüksek NO 3 - konsantrasyonlarının bölgedeki tarımsal faaliyetlere bağlı olduğu düşünülmektedir. Hazırlanan mekansal dağılım tahmin haritalarına göre bölgedeki suların EC, Ca 2+ ve Mg 2+ konsantrasyonları çalışma alanının kuzeyine doğru artış göstermektedir. Bölgedeki suların Ca 2+, Mg 2+ , Na + , EC ve T parametreleri güçlü bir mekansal bağımlılığa, Cl - ve NO 3 - parametreleri ise orta mekansal bağımlılığa sahiptir.Keywords : Yeraltısuyu kalitesi, coğrafi bilgi sistemleri, kriging, yarıvariogram, Isparta