- Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi
- Vol: 11 Issue: 3
- VERGİLENDİRMEDE GEÇMİŞE YÜRÜMEZLİK İLKESİNİN TÜRK VERGİ HUKUKUNDAKİ YERİNİN ANAYASA MAHKEMESİ KARAR ...
VERGİLENDİRMEDE GEÇMİŞE YÜRÜMEZLİK İLKESİNİN TÜRK VERGİ HUKUKUNDAKİ YERİNİN ANAYASA MAHKEMESİ KARAR ÖRNEKLERİ İLE ANALİZİ
Authors : Hüseyin USLU
Pages : 1487-1505
Doi:10.30783/nevsosbilen.893322
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2021-09-30
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada, temel bir hukuk kaidesi olan kanunların geçmişe yürümezliği ilkesi, vergi kanunları açısından ele alınmıştır. Bu ilke temel olarak vergi kanunlarının, sadece yürürlüğe girmelerinden itibaren meydana gelen gelir ve işlemleri kapsaması gerektiğini ifade etmektedir. Ancak çıkarılan vergi kanunlarının bazılarında bu norma uyulmadığı da gözlenebilmektedir. Özellikle ekonomik kriz ve askeri darbe dönemlerinde çıkarılan vergi kanunlarında bu duruma daha sık rastlanmaktadır. Türkiye’de Anayasa Mahkemesi vergi kanunlarını, hukuk devletinin güvenlik ilkesi açısından, denetleyici en üst mercidir. Bu çalışma kapsamında yapılan incelemelerde; Anayasa Mahkemesi’nin geçmişe yürüme yaşanan kanunlardan bazılarını; "kamu yararının olması”, "ülkenin içinde bulunduğu ekonomik zorluklar” ve "haksız kazançların vergilendirilmesi” gibi gerekçelerle, gerçek anlamda geçmişe yürüme olarak kabul etmediği, bir kısmını ise "Anayasaya aykırılık” veya "geçmişe yürümenin sabitliği” değerlendirmesiyle reddettiği görülmüştür. Gerek ilk derece mahkemeler, gerekse Danıştay ve AYM gibi yüksek mahkemeler yurttaşların hukuk yoluyla haklarını arayabilecekleri çok önemli kurumlar olup, bu kurumların verebilecekleri yanlış kararlar, kişilerin hukuka ve devlete olan güvenlerini sarsabilir. Onlarda vergiden kaçınma ve vergi kaçırma eğilimini artırabilir. Bu nedenle vergi kanunlarının, tarihsel süreçte olgunlaşan ve modern ülkelerde yaygın biçimde uygulanan şekilde adil, dengeli ve herkesi kapsayıcı biçimde düzenlenmesi ve çok önemli bir gerekçe olmadıkça geriye doğru yürütülmemesi yararlı olacaktır.Keywords : Vergi Hukuku, Vergi Kanunlarında Geçmişe Yürümezlik, Türk Vergi Sistemindeki İstisnalar, Anayasa Mahkemesi Kararları