- Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi
- Vol: 2 Issue: 1
- NEVŞEHİR LAKAPLARINDAN DERLEME SÖZLÜĞÜNE KATKILAR
NEVŞEHİR LAKAPLARINDAN DERLEME SÖZLÜĞÜNE KATKILAR
Authors : Zafer Yeşilöz
Pages : 22-27
View : 15 | Download : 37
Publication Date : 2013-04-22
Article Type : Research
Abstract :Soyadı kullanılmadan önce işletilen lakaplar zaman içerisinde unutulmaktadır. Ülkemizde dil ve kültür çeşitliliğinin zengin olması, güzel Türkçemize ayrı bir çeşni katmaktadır. Lakapların nesiller boyunca devam etmesi, ailelerin özelliklerini ve köklerini göstermesi açısından önemlidir. Dilimize Arapçadan geçen ve yerleşen lakap (لقب ;(kişinin bedensel bir özründen, huyundan, ailevi bir durumundan, yaptığı meslekten dolayı verilen bir sıfattır. Atalarımızdan kalma lakapları ömür boyu adlarımızın önünde kullanma alışkanlığı, az da olsa, günümüzde de sürmektedir. Yer yer bazı kişiler ve aileler soyadlarından çok, lakaplarıyla anılmaktadır: Aldatmazlar, Gostaklar; Pir Ali, Şıh Mustafa vb. Aynı aileden gelmekle birlikte farklı lakaplar taşıyanlar da vardır: Bekdeşler, Topalığsanlar vb. Özellikle küçük yerleşim yerlerinde ise aynı adı taşıyan kişiler, lakaplar yoluyla kolayca tanınabilmektedir: Çam Ali, Dilli Hasan vb. Lakapların bir diğer işlevi de, halkın kendi arasında konuşurken adını hatırlayamadıkları bir kişiyi çağırırken kullanılmasıdır. Bu yolla insanlar ölünceye kadar takma ad denilen lakaplarıyla anılmaktadır. Nevşehir’de köklü ailelerin kullandıkları lakapların bazıları Derleme Sözlüğü’nde geçmemektedir. 1064 Nevşehir yöresi lakabından 40’ının Derleme Sözlüğü’ne eklenmesi gerekir. Bu lakaplar eski kültürün izlerini taşımaktadır. Bazılarında ses değişmeleri olmuştur. Bazıları meslek bildirir. Çalışmanın sonuç kısmında bunlar irdelenmiştir.Keywords : Nevşehir ağzı, gelenek, unutulan kelimeler