- Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi
- Vol: 4 Issue: 2
- Analysis of the Relationship between External Debt Stock, Inflation and Economic Growth for Turkiye:...
Analysis of the Relationship between External Debt Stock, Inflation and Economic Growth for Turkiye: Vector Autoregressive Models- Granger Causality Test and Toda-Yamamoto for the Period 1970-2020
Authors : Guldenur Çetin
Pages : 53-62
Doi:10.56493/nkusbmyo.1184476
View : 12 | Download : 3
Publication Date : 2022-10-27
Article Type : Research
Abstract :Gelişmekte olan ülkeler için dış borçlanma hem önemli bir sorun hem de neredeyse kaçınılmaz bir süreçtir. İç tasarrufların yetersizliği, ödemeler dengesi açığı ya da ihracat gelirlerinin düşüklüğü gibi pek çok neden ülkeleri dış borçlanmaya itmektedir. Her ne kadar olumsuz bir adım olarak ifade edilse de, iyi yönetilen bir dış borç süreci ile iç makro ekonomik denge açısından olumlu adımlar atılması mümkündür. Özellikle ekonomik büyüme açısından dış borçlanma süreçleri ve dış borç stoku teoride ve literatürde sıklıkla tartışılmaktadır. Bunun yanı sıra fiyat istikrarının sağlanması hususunda da dış borç stokunun etkileri sıkça araştırılan konular arasında yer almaktadır. Bu bağlamda gelişmekte olan ülkeler açısından makro ekonomik denge için negatif mi yoksa pozitif mi etki yapacağı hem dış borç sürecinin yönetim usulüne hem de mevcut koşullarda dış borçların makro ekonomik süreçlerdeki yansımalarına bağlı olmaktadır. Bu çalışmada Türkiye açısından 1970-2020 döneminde dış borç stoku, enflasyon ve ekonomik büyüme ilişkisi VAR, Granger Nedensellik Testi ve Toda-Yamamoto Analizleri ile sınanmıştır. Gerçekleştirilen analizlerden VAR testinde GSYH değişkeninin dış borç stokundan ve enflasyonun GSYH değişkeni ile dış borç stokundan etkilendiği sonucu elde edilirken, Granger Nedensellik Analizinde dış borç stokunun GSYH’nın granger nedeni olduğu, GSYH’nın diğer değişkenlerin Granger nedeni olduğu ve enflasyon ile dış borç değişkeninin de GSYH’nın Granger nedeni olduğu sonucu elde edilmiştir. Toda-Yamamoto testinde ise dış borç stokundan GSYH’ya ve enflasyona, GSYH’dan dış borç stokuna ve enflasyona, enflasyondan da dış borç stokuna ve GSYH’ya nedensellik ilişkisi olduğu sonucu elde edilmiştir.Keywords : Dış Borç Stoku, Enflasyon, Ekonomik Büyüme, VAR, Granger Nedensellik Testi, Toda-Yamamoto Testi