- Mülkiye Dergisi
- Vol: 47 Issue: 3
- TÜRKİYE’DE EVLİ KADINLARIN SOYADI TERCİHİ: ÇİFT SOYADI KULLANAN KADINLARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ...
TÜRKİYE’DE EVLİ KADINLARIN SOYADI TERCİHİ: ÇİFT SOYADI KULLANAN KADINLARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ
Authors : Şebnem Beşe Canpolat
Pages : 1006-1048
Doi:10.25064/mulkiye.1232233
View : 78 | Download : 107
Publication Date : 2023-06-15
Article Type : Research Article
Abstract :Ad ve soyadı dünyada her bireyin sahip olmak zorunda olduğu, bireyin kimliğinin en önemli parçalarıdır. Soyadı; genel olarak soy bağı, evlat edinme, idari karar, mahkeme kararı, seçme ya da evlenme yoluyla kazanılmaktadır. Evlilik sonrası kadının soyadı seçimi dünyada ve Türkiye’de güncelliğini koruyan bir konudur. Bu çalışma kapsamında ilk defa Türkiye’de evlilikte kadınların soyadı tercihleri Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerden yeni istatistikler üretilerek analiz edilmeye çalışılmıştır. Evlilikte soyadı tercihlerinin diğer ülkelerde nasıl uygulandığı ile ilgili olarak kapsamlı bir literatür taraması sunmakta çalışmanın bir diğer amacını oluşturmaktadır. 2021 yılına ait son güncel istatistiklere göre Türkiye’de resmi olarak evli olan kadınların büyük çoğunluğunun (%96,4) sadece eşlerinin soyadını kullanmaktadır. Evlenmeden önceki soyadını eşinin soyadı ile birlikte kullanan evli kadınların ülke genelinde oranı ise 2009 yılında %1,2 iken son 12 yılda yaklaşık 3 kat artış göstererek 2021 yılında %3,6 olmuştur. Çift soyadı kullanan evli kadınlar en yüksek oranda "30-34” yaş grubunda yer almaktadır. 2009-2021 döneminde tüm illerde çift soyadlı evli kadın oranı artış göstermiş, bu dönemdeki en yüksek artış 6 kat ile Hakkari ilinde gözlenmiştir. Tunceli ili çift soyadı kullanımının en yüksek olduğu ildir. Bu ili sırasıyla İstanbul, Muğla, Ankara ve Artvin illeri izlemektedir. Çift soyadı kullanımının en düşük olduğu iller ise Muş, Şanlıurfa, Kahramanmaraş, Gaziantep ve Kilis’tir. En yüksek çift soyadı kullanma oranına doktora, yüksek lisans ve yüksekokul/fakülte mezunu evli kadınlar, en düşük çift soyadı kullanma oranına ise okuryazar olmayan evli kadınlar sahiptir. İki soyadını kullanan kadınların çoğu çocuk sahibi değildir. Çocuk sayısı arttıkça çift soyadı kullanım oranı evli kadınlar arasında azalmaktadır.Keywords : Soyadı, evli kadının soyadı, evlenmeden önceki soyadı, çift soyadı, toplumsal cinsiyet