- Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi
- Vol: 26 Issue: 2
- Osmaniye ili buğday ekim alanlarında sap çürüklüğü hastalığıyla ilişkili Fusarium türleri...
Osmaniye ili buğday ekim alanlarında sap çürüklüğü hastalığıyla ilişkili Fusarium türleri
Authors : Özer ER, Davut Soner AKGÜL
Pages : 292-305
Doi:10.37908/mkutbd.884544
View : 12 | Download : 1
Publication Date : 2021-08-09
Article Type : Research
Abstract :Amaç: Bu çalışmada Osmaniye İli buğday ekim alanlarında, Fusarium Sap Çürüklüğü Hastalığı’nın oluşumu, hastalıkla ilişkili türlerin saptanması ve bu türlerin patojenisitelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem ve Bulgular: 2018 yılında Osmaniye ve çevresinde toplam 51 tarla incelenmiş ve bitki örnekleri toplanmıştır. Fusarium türleri ve diğer funguslar standart mikolojik izolasyon yöntemleriyle elde edilmiş ve bunların tanısı için klasik ve moleküler teknikler kullanılmıştır. Patojenisite testleri 4.5 ay süreyle, açık alanda, saksılarda yürütülmüş, bitkilerin kök boğazındaki lezyonların oluşum düzeylerine göre izolatların virülenslikleri belirlenmiştir. Sonuçlara göre; hastalığın bölgedeki yaygınlığı, tarlalardaki ortalama görülme oranı ve şiddetinin sırasıyla %100, %71 ve %31.7 olduğu tespit edilmiştir. Hastalık belirtisi gösteren bitkilerden 8 farklı Fusarium türü ( F. acuminatum, F. algeriense, F. brachygibbosum, F. culmorum, F. equiseti, F. incarnatum, F. nygamai ve F. pseudograminearum ) ve ayrıca Septoriella hirta, Microdochium nivale, Rhizoctionia sp ve diğer türler izole edilmiştir. Bu funguslar arasında en sık izole edilen türler; Septoriella hirta (%49.3), Microdochium nivale (%13.5), Rhizoctonia sp. (%13.1) ve Fusarium acuminatum (%13.0) olduğu tespit edilmiştir. Patojenisite testi sonuçlarına göre en virülent Fusarium türlerinin %31.4, %21.1 ve %19.2’lik hastalık şiddeti ile F. pseudograminearum, F. culmorum ve F. incarnatum türleri olmuştur. Buna karşın diğer Fusarium türleri ise %4.7 ile %7.8 oranlarında değişen hafif lezyonlar oluşturmuşlardır. Bu çalışma kapsamında Fusarium algeriense Türkiye buğday ekim alanlarında ilk kez tespit edilmiştir. Fusarium ’lara ek olarak, Septoriella hirta ve Microdochium nivale ’nin monokültür buğday yetiştirilen alanlarda dikkate alınması gereken iki önemli tür oldukları belirlenmiştir. Genel Yorum: Fusarium Sap Çürüklüğü Hastalığı’nın Osmaniye ili için önemli ve dikkate alınması gereken bir hastalık olduğu ortaya çıkmıştır. Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Bu çalışma Türkiye buğday ekim alanlarında sap çürüklüğüyle ilişkili fungal florayla ilgili bilgilere katkıda bulunmuştur. Güncel durumun ortaya çıkarılması, hastalıkla mücadele amacı güden diğer çalışmalar için de önem taşımaktadır.Keywords : Hastalık sıklığı, Septoriella hirta, Fusarium algeriense, Microdochium nivale