- Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi
- Vol: 25 Issue: 1
- Hatay ili turunçgillerinde zararlı Turunçgil ipek beyazsineği, Paraleyrodes minei Iaccarino (Hemipte...
Hatay ili turunçgillerinde zararlı Turunçgil ipek beyazsineği, Paraleyrodes minei Iaccarino (Hemiptera: Aleyrodidae)’nin konukçuları, popülasyon değişimi ve biyolojisi
Authors : Ömer TELLİ, Abdurrahman YİĞİT
Pages : 36-45
Doi:10.37908/mkutbd.599235
View : 9 | Download : 1
Publication Date : 2020-04-06
Article Type : Research
Abstract :Amaç : Hatay’da 2005-2006 yıllarında yürütülen çalışmada turunçgillerde görülen Turunçgil ipek beyazsineği, Paraleyrodes minei Iaccarino (Hemiptera: Aleyrodidae)'nin konukçuları, popülasyon değişimleri ve biyolojisi belirlenmiştir. Yöntem ve Bulgular : Paraleyrodes minei ’nin konukçusu olabilecek bitkilerde söz konusu zararlının pupa ve pupa gömleği aranmıştır. Popülasyon değişimi çalışması için Dörtyol (Hatay)’da 2005-2006 yıllarında en az 15 yıllık "Satsuma” çeşidi mandarin bahçesinde tesadüfi 5 ağacın 5’er sürgününde gözlemler yapılmış; biyolojisiyle ilgili çalışmalar doğada ve laboratuvarda 25 birey üzerinden yürütülmüştür. 2005-2006 yıllarında Hatay’ın Samandağ, Dörtyol ve İskenderun ilçelerinin P. minei ile bulaşık olduğu anlaşılmıştır. Turunçgiller dışında P. minei ’nin konukçularının, patlıcan ( Solanum melongena L.), defne ( Laurus nobilis L.), nar ( Punica granatum L.), hurma ( Diospyros kaki L.), Japon gülü ( Hibiscus rosa-sinensis L.) ve dut ( Morus sp.) olduğu belirlenmiştir. Beyazsineğin sörveyinde mevsim ve ağaç içindeki yön ve yükseklik farklılıklarına bakılmaksızın örnekleme yapılabileceği kanaatine varılmıştır. P. minei larva ve pupa popülasyonlarının Temmuz ayı başlarında yükseldiği, daha sonra doğal düşman türleri, Conwentzia sp. , Chrysoperla carnea Stephens (Neuroptera: Chrysopidae), Encarsia hispida DeSantis (Hymenoptera: Aphelinidae), Clitostethus arcuatus Risso, Chilocorus bipustulatus L . (Coleoptera: Coccinellidae) ve entomopatojen fungus, Cladosporium sp. (Moniliales: Dematiaceae)’un faaliyetleri sonucu yoğunluğun düştüğü görülmüştür. P.minei 'nin doğada yılda 8 döl verdiği belirlenmiştir. Laboratuvar şartlarında (25±2 o C sıcaklık, %70-80 orantılı nem ve günde 16 saat aydınlık) ve doğada yumurtadan ergin oluncaya kadar gelişme süresi sırasıyla ortalama 27,88 (24–29) gün ve 29,96 (27–35) gün olarak bulunmuştur. Genel Yorum : Paraleyrodes minei ’nin yayılabileceği, turunçgiller dışında konukçularının olduğu, turunçgil ağacının her tarafında bulunabileceği, olgun turunçgil yapraklarında yüksek yoğunluklar oluşturduğu belirlenmiştir. Söz konusu zararlının doğal düşmanlarca baskı altına alınabileceği ortaya konmuştur. Çalışmanın Önemi ve Etkisi : Paraleyrodes minei’ nin uygun iklim şartlarında ve etkili doğal düşmanlarının bulunmaması durumunda, yüksek yoğunluklara ulaşabilecek ve turunçgillerde önemli konuma geçebilecek bir zararlı potansiyelinde olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle zararlının doğal düşman türlerinin turunçgil ekosisteminde varlığını sürdürebilmesi ve etkinliklerinin artırılması amacıyla entegre savaş yaklaşımı içerisinde gerekli uygulamaların yapılması yararlı olacaktır.Keywords : Turunçgil ipek beyazsineği, Paraleyrodes minei, türkiye, turunçgil