- Munzur Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 11 Issue: 2
- Türkiye’de Bebek Ölüm Hızının Bölgelerarası Değerlendirilmesi
Türkiye’de Bebek Ölüm Hızının Bölgelerarası Değerlendirilmesi
Authors : Oğuzhan Yüksel
Pages : 117-131
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2022-12-31
Article Type : Research
Abstract :Sağlık sektörü, hem ülke içerisinde hem de ülkeler arasındaki gelişmişlik karşılaştırmalarında önemli göstergeleri içerisinde barındırmaktadır. Bu araştırmada, Türkiye’deki bölgelerin bebek ölüm hızı açısından etkinliklerinin kıyaslanması amaçlanmıştır. Sağlık Bakanlığı’nca düzenli olarak çıkarılan sağlık istatistikleri yıllıklarındaki, İstatistikî Bölge Birimleri Sınıflaması’nda (İBBS-1) belirlenen bölgeler arasında kıyaslamalar yapılmıştır. Türkiye; İBBS-1 sınıflamasına göre 12 bölgeye ayrılmıştır. 2020 yılı verileri ulaşılabilen en güncel veriler olduğundan analizler 2020 yılı için yapılmıştır. Girdi odaklı Veri Zarflama Analizi (VZA) modelinden, ölçeğe göre sabit getiri (CRS-Constant Returns to Scale) yaklaşımı kullanılmıştır. Sağlık alanında çıktıları maksimize edebilmek yerine, girdileri minimize edebilme ihtimalinin daha fazla olmasından dolayı girdi yönelimli analiz tercih edilmiştir. Çalışmada girdi değişkenleri olarak; 100.000 kişiye düşen toplam hekim sayısı, 100.000 kişiye düşen toplam hemşire ve ebe sayısı ve bölgelerdeki mevcut toplam hastane sayısı belirlenmiştir. Çıktı değişkeni olarak ise tüm haftalardaki bebek ölüm hızı (tersi) kullanılmıştır. Analiz bulgularına göre; İstanbul, Batı Marmara, Doğu Marmara, Batı Karadeniz ve Doğu Karadeniz bölgeleri tam etkin olarak bulunmuştur. En düşük puanı 0,657 puanı ile Ortadoğu Anadolu bölgesi alırken, Güneydoğu Anadolu bölgesi de 0,666 ile düşük puan alan bölgelerdendir. Etkinlik skorları düşük olan bölgelerin, mevcut çıktılarına daha az girdi kullanarak ulaşabilmeleri olasıdır. Türkiye genelinde bölgelerin sağlık performansları, periyodik değerlendirilmeli ve gerekli iyileştirmelerin yapılabilmesi için uygun adımlar atılmalıdır.Keywords : Sağlık Sektörü, Bebek Ölüm Hızı, Performans, Sağlık Göstergeleri