- AKRA Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi
- Vol: 6 Issue: 14
- "KADI" İMGESİNİN EDEBİYATIMIZA YANSIMALARI VE SIDKÎ BABA’NIN "KADI" DESTANI ÖRNE...
"KADI" İMGESİNİN EDEBİYATIMIZA YANSIMALARI VE SIDKÎ BABA’NIN "KADI" DESTANI ÖRNEĞİ
Authors : Esma Şimşek
Pages : 27-40
Doi:10.31126/akrajournal.364310
View : 19 | Download : 11
Publication Date : 2018-01-01
Article Type : Research
Abstract :Geçmişte, görev ve sorumlulukları oldukça büyük olan kadılar, kutsal bir görevi üstlenmekle birlikte, hataları ile de eleştiri konusu olmuşlardır. Bu durum, edebi metinlere de aksetmiş ve daha çok yanlış kararlarından dolayı tenkit edilmişlerdir. Özellikle Nasreddin Hoca’ya bağlı olarak anlatılan fıkraların büyük bir kısmında Hoca, bazen kadının karşısına geçerek, onu yanlışlarından dolayı eleştirmiş bazen de kadılık görevini üstlenerek örnek bir kadının nasıl davranması gerektiğini vurgulamıştır. Ayrıca halk edebiyatının çeşitli türleri içerisinde sıkça rastlanan kadı imgesi halk şiirinde de yerini almıştır. Bazı halk şairleri, eserlerinde, yanlış tutum ve davranışlarından dolayı kadıları acımasızca eleştirilmişlerdir. Bunlar arasında Dertli’nin "Şeytan Bunun Neresinde?” adlı taşlaması ile Pir Sultan Abdal’ın; "Sende Hiç Din İman Var mı?” adlı şiirini örnek olarak verebiliriz. Sıdkî Baba da, 45 haneden oluşan ve koşma nazım şekliyle söylenen "Kadı” redifli destanında, icraatlarında yanlışlık yapan Karaman Kadısını ağır bir dil ile eleştirir. Bu yazıda, "kadı” imgesinin edebî türlerde -özellikle halk edebiyatı metinlerinde-ne şekilde yer aldığı değerlendirildikten sonra Sıdkî Baba’nın "Kadı” redifli destanı çeşitli yönleriyle incelenecektir.Keywords : Kadı, Sıdkî Baba, halk şiiri, hiciv, eleştiri, inanç