- Motif Akademi Halkbilimi Dergisi
- Cilt: 16 Sayı: 44
- ETNOGRAFİK BİR OBJE OLARAK MUŞ-BULANIK HALI YASTIKLARI
ETNOGRAFİK BİR OBJE OLARAK MUŞ-BULANIK HALI YASTIKLARI
Authors : Şükrü Azizi, Gonca Karavar
Pages : 1964-1984
Doi:10.12981/mahder.1337654
View : 102 | Download : 103
Publication Date : 2023-12-20
Article Type : Research
Abstract :Anadolu kentleriyle benzer dokumacılık süreci yaşamış olan Muş ve çevresi, İpek Yolunun merkezinde olmasından kaynaklı zengin dokuma örneklerine sahiptir. Bulanık merkez ilçe ve köylerinde de görülen halı, kilim, çözgü yüzlü dokumalar bu bilgiyi doğrulamaktadır. Günümüzde dokumacılık bitmiş olmasına rağmen yöre halkı el dokumalarına sahip çıkıp gündelik hayatta kullanmaktadır. 2020 yılında Muş Bulanık ilçe merkezi ve köylerinde tarama yöntemiyle alan araştırması yapılmıştır. Pandemi sürecinden dolayı evlere davet edilme suretiyle gidilmiştir. Araştırma sonucunda 28 adet halı yastık örneği incelenmiş fakat burada 20 adet örneğe yer verilmiştir. Bu örneklerde teknik yapı, kullanılan malzeme ve desen yapısı incelenmiştir. Türk (Gördes) düğüm tekniğinin kullanıldığı örneklerin neredeyse tamamında çözgü, atkı ve ilme yündür. Geometrik desen kompozisyonlarının ağırlıkta olduğu örneklerde stilize edilmiş bitkisel örnekler de mevcuttur. Yastık kompozisyonları 1/4 raport olarak dokunmuştur. Bunun yanı sıra zemini küçük motiflerle dolgulu ve resimli (camii ve minare) tasvirli örnekler de bulunmaktadır. Alan araştırması sürecinde dokumacılar ve koleksiyon sahiplerinden dokumalar hakkında bilgi edinilmiştir. Burada yer alan halı yastık dokumalar, Bulanık Balotu (Teğûd) köyünde ikamet eden Hasret Aydın, Fazıl Çelik ve Uzgörür (Neynik) köyünde ikamet eden Maşuk Balıkçı koleksiyonuna aittir.Keywords : Muş, Bulanık, Yastık, Halı, Dokuma