- Motif Akademi Halkbilimi Dergisi
- Vol: 16 Issue: 42
- BEKTAŞİ DÜŞÜNCESİNDE SALAVAT-I ŞERİFLER VE BİR MUKAYESE ÖRNEĞİ
BEKTAŞİ DÜŞÜNCESİNDE SALAVAT-I ŞERİFLER VE BİR MUKAYESE ÖRNEĞİ
Authors : Muhyettin Iğde
Pages : 638-651
Doi:10.12981/mahder.1279409
View : 67 | Download : 60
Publication Date : 2023-06-12
Article Type : Research Article
Abstract :Bektaşi geleneği ve bu geleneğe bağlı olarak gelişen sistematik kurumsal yapı İslâm düşünce ekollerinden biridir. Bektaşi öğretisi Mâveraünnehir merkezli olarak Hoca Ahmet Yesevî anlayışı ve ananesi çerçevesinde XIII. yüzyılda Hacı Bektâş-ı Velî ile birlikte Anadolu ve Balkan coğrafyasında etkili olmuş bir tarikat formudur. Tarikat, zamanımıza kadar dönem dönem Osmanlı Devlet idarecilerinden aldığı destek sayesinde yüksek seviyede bir ilgi görmüş, Sultan II. Mahmut döneminde de ilgâ edilmiştir. Her tarikat formunda olduğu gibi bu teşekkülde de belirli ritüeller, evrat ve rükünler, tarikat geleneğinin gelişmesinde ve müntesiplerinin itikadî, ictimaî ve ahlakî bütünlüğünü sağlayabilmek için önemli misyona sahip olmuştur. Bektaşilik düşüncesinin işlendiği yazılı kaynaklarda yer alan bu ritüellerden birisi de Hz. Peygamber (s.a.v.)’e, Ehl-i Beytine ve Bektaşilerce takdis edilen on dört mâsûmân-ı pâk ile on yedi kemer-best’e yapılan salâtu selâmlardır. Bu çalışmamızda Anadolu’da yaşayan Dedegân koluna ve çoğunlukla da Balkanlarda yerleşik Bâbâgân Bektaşi topluluklarının yazılı literatüründe sıkça görülebilen salavatlar ve çağrıştırdığı dinî-sosyal işlevleri hakkında bilgi vereceğiz. Ayrıca konuyu doğrudan ifade eden Türkiye kütüphaneleri yazma koleksiyonlarının bir parçası Milli Kütüphane 461 Numarada kayıtlı yazma eserin 33a-34b varakları arasındaki salavat-ı şerifenin transliterasyonunu ve orijinal metnini çalışmamızın sonuna ekleyeceğiz.Keywords : Bektaşilik, Salavat, Ehl-i Beyt, Salâtu Selam, Mezhep