- Motif Akademi Halkbilimi Dergisi
- Vol: 14 Issue: 33
- DEĞERLİ BİR ÇILGINLIK VE HATA: FoucAULT (FOUCAULT VE FAULT – HATA/ARIZA)
DEĞERLİ BİR ÇILGINLIK VE HATA: FoucAULT (FOUCAULT VE FAULT – HATA/ARIZA)
Authors : Hulki Cevizoğlu
Pages : 374-388
Doi:10.12981/mahder.878480
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2021-03-15
Article Type : Research
Abstract :Bu makalede; Fransız sosyolog ve filozof Michel Foucault’nun ürettiği temel kavramlar olan özne, öznenin ölümü, benlik, iktidar, temel iktidar türleri (mutlak iktidar, disipline edici iktidar, biyo-iktidar), ceza, söylem, bilginin arkeolojisi, soykütük, dispositif, arşiv ve episteme ele alınmaktadır. Ayrıca, iktidar ile beden ilişkileri, iktidar ile tahakküm ilişkileri incelenmektedir. Bu kavramlar ve değerlendirmeler içinde hem kendisinin post-yapısalcı olmasına karşın bunu kabul etmemesi ve hem de temel görüşleri arasındaki çelişkiler kendi ifadeleriyle ortaya konmaktadır. En temel çalışmalarından olan "iktidar” konusunda bir yandan iktidarın (diğer ifadesiyle; tabi kılma kurumlarının) baskıcı ve tahakkümcü olmadığını söylemekte; öte yandan da, iktidarın toplumun rıza göstermesi ve bir uzlaşma (konsensüs) ile ilgisi olmadığını ileri sürmektedir. Büyük Kapatılma kavramı bile büyük bir tahakküm ve bunun sonucunda "Öznenin ölümü” demektir. Foucault’nun, makro çapta siyasal iktidarı değerlendirirken konuyu "cinsel iktidar” kavramına getirerek mikro düzeye (tikel ve mikro iktidar) indirgeyerek kafa karıştırması da anlaşılır değildir. Bir başka tartışma noktası ise, "çocuk cinselliği”, "işkence” ve "uyuşturucu” gibi temel konularda karşımıza çıkmaktadır. İnsan bilimlerinin arkeolojisini yaptığı Kelimeler ve Şeyler’de de yaklaşık 550 sayfa düşünce üretmesine karşın, dilin ne olduğu konusunda hâlâ kararsızdır ve bu temel soruların yanıtını bulamamıştır.Keywords : İktidar, özne, söylem, bilginin arkeolojisi, soykütük