- Motif Akademi Halkbilimi Dergisi
- Vol: 12 Issue: 25
- ADANA’DA BULUNAN SAĞALTMA OCAKLARINDA TEDAVİ YÖNTEMLERİ VE BU OCAKLARDA TEDAVİ SIRASINDA KULLANILAN ...
ADANA’DA BULUNAN SAĞALTMA OCAKLARINDA TEDAVİ YÖNTEMLERİ VE BU OCAKLARDA TEDAVİ SIRASINDA KULLANILAN MALZEMELER
Authors : Fatma Ateş
Pages : 71-90
Doi:10.12981/mahder.487101
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2019-03-11
Article Type : Research
Abstract :İnsanlık tarihi ne kadar eskiyse hastalıklardan korunma ve tedavi yöntemlerini arama gayreti de aynı oranda eskidir. Türk halk kültürü içinde halk hekimliğinin ve bu çevredeki uygulamaların önemli bir yeri vardır. İnsanlar yüzyıllardır hastalıklardan ve hastalığa neden olan şeylerden korunma mücadelesi verirken aynı zamanda sağlıklı bir şekilde uzun ömür yaşamanın yollarını da aramışlardır. Bu arayışlarında insanların ilk başvurdukları kurum, ocak adı verilen sağaltma merkezleri olmuştur. Türkistan’dan Anadolu’ya Türkler tarafından taşınan bu şifa ocakları bu arayış ve amaç doğrultusunda ortaya çıkmış ve işlerliğini günümüze kadar getirmiştir. Hastalık sağaltımı yapılan bu ocaklarda hastalığın tespiti ve tedavisi sırasında sergilenen birçok uygulama erken dönem Türk inanç sisteminin izlerini taşımaktadır. Bu izler kullanılan malzemeden yapılan bitki ve maden kökenli birçok eme kadar Erken dönem Türk İnanç sisteminin tezahürüdür. Zaman içerisinde yapılış sebepleri unutulsa da birçok uygulama aslını aynen korumuştur. Erken dönem Türk İnançlarının izlerini taşıyan sağaltma ocakları ve bunlara bağlı uygulamalar - Anadolu’nun birçok yerinde olduğu gibi- Adana’da da yaygın olarak devam etmektedir. Sağaltma esnasında kullanılan hiçbir malzeme tesadüfi ya da alelade seçilmiş malzemeler değildir. Her birinin Erken dönem Türk İnanç sisteminin uzantıları olan kültlerle yakından ilgisi vardır. Ateş, su, ağaç, demir, ocak, taş gibi kültlerle iç içe olan bu ocaklar günümüzün yaygın alternatif tıp tedavisi olarak varlığını devam ettirmektedir. Çalışmamızda Adana ve çevresinde "ocak” veya "ocaklı” olarak kabul edilen kimselerin kültlere bağlı olarak yaptıkları sağaltma tedavileri ve bu tedavilerin yapılışı esnasında kullanılan malzemeler ele alınacaktır. Bu malzemelerin mitolojik kökeni, büyüsel-sihirsel işlemlerle ilgisi ve Şamanistik dönemle bağlantısı ortaya konulmaya çalışılacaktır.Keywords : Adana, ocak, halk hekimliği, tedavi araçları, sağaltma