- Milliyetçilik Araştırmaları Dergisi
- Cilt: 6 Sayı: 1 Güncel Sayı
- OTTO LİMAN VON SANDERS VE ‘OSMANLI DEVLETİ’NİN ASKERİ ÇÖKÜŞÜNÜN NEDENLERİ’ BAŞLIKLI RAPORU ÜZERİNE...
OTTO LİMAN VON SANDERS VE ‘OSMANLI DEVLETİ’NİN ASKERİ ÇÖKÜŞÜNÜN NEDENLERİ’ BAŞLIKLI RAPORU ÜZERİNE
Authors : Ferdi Ertekin
Pages : 89-132
Doi:10.53425/madergisi.1426398
View : 287 | Download : 438
Publication Date : 2024-04-29
Article Type : Research
Abstract :Ordunun vaziyeti Osmanlı Devleti’nin yükseliş döneminde olduğu gibi çöküşünde de önemli yer tutar. 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra Osmanlı Devleti, bekâsını sürdürebilmek adına orduyu modernleştirme sürecini hızlandırdı. II. Abdülhamit, 93 Harbi’nde İstanbul önlerine yürüyen Rus tehdidi karşısında, sömürgeci devletler İngiltere ve Fransa yerine Almanya ile yakınlaşmayı tercih etti. 1871’de dönemin paradigma ordusu Fransa’yı mağlup ederek siyasî birliğini kuran Almanya ile Osmanlı Devleti arasında kurulan ittifak, doğal olarak askerî alana da sirayet etti. II. Mahmut devrinde Prusya ile kurulan cılız temaslar II. Abdülhamit döneminde sağlam bir zemine kavuşarak imparatorluğu silah sanayinden askerî talim ve öğrenime değin birçok alanda Almanya’ya bağlı hale getirdi. İki devlet arasındaki bu politik ve askerî ilişkiler sonucunda Osmanlı Devleti, Almanya’nın müttefiki olarak I. Dünya Savaşı’na girdi ve mağlubiyet sonucunda ağır koşullar içeren Sevr Antlaşması’nı imzalayarak askerî ve politik olarak çöküşün eşiğine geldi. Aralık 1913’te Alman askerî misyon heyeti başkanı sıfatıyla Türkiye’ye gelen ve savaş boyunca Türk ordusunda yüksek komuta kademesinde hizmet veren Otto Liman von Sanders, savaştan sonra, İngilizler tarafından tutuklanıp Malta’ya sürgüne yollandı. Sanders, Alman makamları için mağlubiyetin nedenlerine değindiği bir rapor kaleme aldı. Bu rapor, İngiliz istihbaratı tarafından ele geçirilerek İngilizce’ye çevrildi. Bu makalede, Osmanlı Devleti ile Almanya arasında kurulan politik, askerî ve ekonomik işbirliğinin tarihi kökenlerine değinilmekte ve Sanders’ın ‘Osmanlı Devleti’nin Askeri Çöküşünün Nedenleri’ başlıklı raporu ele alınmaktadır. Türkçede ilk defa yayınlanan bu raporda Osmanlı Devleti’nin politik olarak çöküşüyle sonuçlanan I. Dünya Savaşı’ndaki mağlubiyetin nedenleri, Alman Askerî Misyon Heyeti Başkanı Liman von Sanders’ın perspektifinden ortaya konulmaktadır.Keywords : Otto Liman von Sanders, Alman Askerî Misyonu, Türk Ordusu, Enver Paşa, Sarıkamış Muharebesi.