- Milli Eğitim Dergisi
- Vol: 45 Issue: 210 Special Issue
- SALÂH BİRSEL’İN "ŞINGIR MINGIR" SÖZCÜKLERİ -DEYİMLER
SALÂH BİRSEL’İN "ŞINGIR MINGIR" SÖZCÜKLERİ -DEYİMLER
Authors : Idris Nebi Uysal
Pages : 563-575
View : 6 | Download : 3
Publication Date : 2016-05-01
Article Type : Research
Abstract :Söz varlığı genel anlamıyla bir dildeki sözlerin bütününü, özel anlamıyla ise kişilerin dağarcığında bulunan söz hazinesini anlatır. Bir dilin sözcük dağarcığının zenginleşmesi bilim ve edebiyatta işlenmesiyle mümkündür. Bu nedenle bilginler, şairler ve yazarlar dilin anlatım imkânlarını geliştiren kişilerin başında gelir. Bireysel söz varlığını geliştirmenin birincil yolu okumaktır. Alman düşünür Wittgenstein’ın "Dilimin sınırları dünyamın sınırlarını imler.” sözü, söz varlığının toplum ve birey için taşıdığı önemi açıkça ifade eder. Bu yazıda Salâh Birsel’in Boğaziçi Şıngır Mıngır adlı eseri aracılığıyla Türkçenin söz varlığına kazandırdığı birleşik fiil kuruluşundaki 30 deyim üzerinde durulmuştur. MEB’in lise öğrencilerine tavsiye ettiği 100 Temel Eser’den biri olan bu kitap, genelde bir yazarın özelde ise Birsel’in dili kullanma becerisini sayısız örnekle sergileyen bir metindir. Sanatçının denemeci, günlükçü, şair, özel tarihçi gibi birçok vasfı vardır. Onun bir başka yönü de dil işçisi olmaktır. Eserden belgesel tarama yöntemiyle tespit edilen deyimler, yazarın farklı tekniklerle (türetme, birleştirme, derleme vb.) Türkçeye yeni söyleyişler kazandırdığını göstermektedirKeywords : Salâh Birsel, Boğaziçi Şıngır Mıngır, söz varlığı, deyimler